Որդիք
Իբրահիմ
Աֆանտուն
գրեալ
էին
զթուղթ
առ
սրբազան
վեհն
և
խնդրեալ
էին
զորպիսութիւնս,
զի
լսելով
զսուտ
համբաւս
ոմանս,
խնդրէին
գրել
զիսկութենէ
նոցին:
Եւ
զնոյն
բանս
Գէորգին
ևս
էին
գրեցուցեալ
առ
սրբազան
վեհն,
և
յղեալ
էին
զթուղթսն
ի
մէջ
միմեանց
և
զմռեալ
առ
քեռորդի
Եաղուպ
փաշային
ի
Մաղզբերդ,
որոյ
անունն
էր
Ալիբէկ,
առ
ի
յղել
աստ
փայեկաւ,
և
զպատասխանին
խնդրել
և
յղել
առ
ինքեանս:
Իսկ
Ալիբէկն
բացեալ
էր
զգրեանսն
և
ընթերցեալ,
և
ինքն
ևս
զհայերէն
վայր
ի
վերոյ
թուղթ
իմն
գրեալ՝
յղեալ
էր
առ
սրբազան
վեհն,
զերիս
զիրսն
ևս
թարց
զմռոյ,
ի
ձէռն
խենթ
փայեկի
միոյ
Մանուկ
անուամբ:
Եւ
սրբազան
վեհն
զթուղթ
գրեաց
առ
Մուստաֆայ
և
Նօման
որդիսն
Իբրահիմ
Աֆանտուն,
ի
պատասխանի
թղթոյ
իւրեանց,
թէ
այդ
ամենայն
զոր
ինչ
լուեալ
էր,
սո՛ւտ
է,
որպէս
ահա
լիապէս
գրեալ
եմք
Գէորգին,
և
ասելոց
է
ձեզ:
Եւ
այլ
բանք
սիրոյ՝
և
յորդորումն
ի
սէր:
Թուղթ
ևս
առ
Գէորգն
գրեաց
ի
պատասխանի
թղթոյն.
և
ծանոյց
զգրելն
զպատասխանին
թղթոյ
որդւոց
Աֆանտուն.
և
զլիով
բանսն
եթող
ի
փուսուլայէն
իմանալ
զոր
գրելոց
եմ:
Զի
Իբրահիմ
Աֆանտին
ասացեալ
էր
թիֆլիզեցի
Եսայուն՝
(որ
ահա
ի
վերն
ի
թղթոջ
Յովսէփ
վարդապետին
յիշի
)
ասել
սրբազան
վեհին,
զի
Բ
նամակի
թաղիս
յղեսցէ
վասն
նոր
սարասկեարին,
և
սրբազան
վեհն
զայնս
ճարեցուցեալ
ունէր
ի
պատրաստի,
այլ
չգոյր
գնացօղ
հաւատարիմ
զի
յղէաք,
ուստի՝
սմա
ծանոյց,
և
խոստացաւ՝
յետոյ
կամ
ընդ
հաւատարիկ
գնացողի,
և
կամ
մեր
մարդկամբքն
յղել:
Նոյնպէս՝
և
զՀնդկաց
բրինձն
ևս
ընդ
նոսա
յղել
խոստացաւ
վասն
որդւոց
աֆանտուն,
(որպէս
յամսոյս
Զ
ևս
խոստացաք :
)
Իսկ
վասն
խնդրեալ
որպիսութեանցն՝
գրեաց՝
առանձնապէս
զփուսուլայ
առ
սա՝
իւր
ձեռամբն ,
և
ծանոյց
զստութիւն
լսելոցն
իւրեանց
սուտ
համբաւոցն:
Զի
լուեալ
էին
թէ՝
Զաքի
խանն
գայ
յայսկոյս,
և
մեր
խանն
զայս
գրեալ
իցէ
առ
սարասկեարն,
որ
էր
սուտ:
Այլ
ասէ
ի
շատ
վերահնչիլն
յայդկուսէ՝
թէ
սարասկեար
գայ ,
Հատրբէջանու
խաներն
գրեալ
էին
Քեարիմին,
թէ
այսպէս
ձայն
գոյ,
նա
ևս
իբր
ասացեալ
է
թէ՝
բարի
է,
մեք
ևս
յետ
Նաւռուզին
ելանելոց
եմք
դէպ
ի
Համադան,
եթէ
յառնօղ
ոք
իցէ
ի
վերայ
մեր
երկրացս,
մեք
ևս
տեսանելոց
եմք:
Զայս
ասէ
այժմ
ասեն,
այլ
դեռ
ոչ
գոյ
նմա
ելանելոյ
ձայն,
մեր
խանի
ընծայատարն
ևս
ասէ
դարձաւ
ի
Քեարիմէն,
բան
ինչ
ո՛չ
ասաց
վասն
այսր,
իսկ
Հերակլն
այժմ
զօրս
ժողովէր,
կարծէին
թէ
ի
վերայ
ինքեանց
յառնէ,
և
զստուգութիւն
խնդրէին,
գրեաց
թէ՝
ոչ
ունի
նա
զայդպիսի
միտս,
զի
առ
դոսա
միամտութեամբ
կեայ,
եթէ
ո՛չ
դիպիցին
դոքա
նմա,
նա
առ
դոսա
ոչինչ
առնէ
վնասակար
իրս:
Այլ
զզօրս
ժողովէ
յիրաւի,
քանզի
ընդ
Նուխու
Հիւսէին
խանին
խառնեալ
են,
և
նա
զօրս
ունի
ժողովեալ,
վասնորոյ՝
սա
ևս
ժողովէ:
Եւ
զի
լուեալ
էին
թէ՝
խանն
մեր
մարդ
է
յղեալ
առ
Նուխու
խանն,
զի
զլազկիս
յղեսցէ
ասա ,
զի
վարձու
պահեսցէ:
Եւ
այս
և՛ս
է՛ր
սուտ,
զոր
ծանոյց
սոցա:
Եւ
գրեաց
ասել
զայսոսիկ
որդւոց
ԱՖանտուն,
և
ի
գալն
նորա՝
ի
Կարնոյ,
գրել
ինքեան:
Փուսուլայ
ևս
գրեաց
առ
սա,
և
ծանոյց
զբանալն
Ալիբէկին
թղթոցն
իւրեանց,
և
բաց
յղելն
առ
ինքն:
Եւ
այս
ևս
թէ՝
դուք
ո՛չ
կարէիք
զփայակ
մի
գտանել
այտի
և
յղել
աստ
ձեր
թղթովքն,
քան
թէ
յղեցիք
այն
խենթին,
որ
բանայ
և
ընթեռնու՝
և
հրատարակէ :
Զի
չեն
անտի
պակաս
այս
երկրացի
տաճիկք,
եթէ
նոքա
ևս
իմանան,
և
ձայնն
ա՛ստ
հասանի,
ի
հարկէ
ո՛չ
լինի
մեզ
լաւ,
դոքա
ընդէ՞ր
խառնեն
զնա
ի
մէջ
այսպիսի
բանից:
Եւ
հարկ՝
ասել
նոցա
զի
այլ
մի՛
ևս
այսպէս
արասցեն,
այլ
թէ
թուղթ
գրելոյ
լինին,
յատուկ
փայեկաւ
յղեսցեն:
Փուսուլայ
ևս
գրեաց
դարձեալ
առ
սոսա:
Զի
յառաջ
լուաք
թէ՝
Միրզայ
Գեօրկին՝
որ
էր
դեսպան
Հերակլ
արքային,
ելեալ
ի
Կարնոյ
գնաց
ի
Թիֆլիզ,
զոր
և
թիֆլիզեցի
Եսային
ևս՝
որ
ի
վերդ
յիշի,
ի
գալն
անտի՝
ասաց
թէ՝
յետ
ելանելոյն
իմոյ
ի
Կարնոյ՝
զկնի
չորից
աւուրց
նա
ևս
ելանելոց
և
գնալոց
էր
ի
Թիֆլիզ:
Իսկ
այժմ
լուաք
թէ՝
սարասկեարն
արգելեալ
է
անդ
իբր
ի
կալանս,
և
զվասն
էրն
չիմացաք:
Ուստի
գրեաց
սմա՝
գրել
զստոյգ
որպէսն:
Եթէ
յիրաւի
է
ասէ,
լաւ
չէն
արարեալ.
զի
իբրու
բռնութեամբ
թշնամի
առնեն
ինքեանց
զՀերակլն:
Զթուղթ
Գէորգին
իւր
փուսուլայիւքն
ուրոյն
զմռեալ,
եդաք
ի
թղթոջ
որդւոց
Աֆանտուն,
և
տուաք
կարսեցի
Աղէկին,
տանել
տալ
նոցա,
ի
մարտ
ԺԵ:
Թուղթ
ևս
ի
Մաղզբերդ
առ
Ալիբէկ
գրեաց
որ
ի
վերն
յիշեցաւ,
ի
պատասխանի
իւր
վայր
ի
վերն
յիշեցաւ ,
ի
պատասխանի
իւր
վայր
ի
վերոյ
թղթոյն:
Թէ
սուտ
են
այն
ամենայն
համբաւքն,
զորս
լուեալ
էք
դուք,
(որպէս
և
ի
վերն
գրեցաւ
):
Եւ
սակաւ
ինչ
մեղադրութիւն
վասն
բանալսյն
զթուղթսն:
Եւ
զի
յառաջ
կամեցաք
առ
սա
յղել
զվերոյգրեալ
թուղթսն՝
զի
ի
Կարս
հասուսցէ,
ուստի՝
և
գրեցաք
թէ՝
ահա
առ
քեզ
յղեցաք
զթուղթսն:
Յետոյ
մտածեցաք,
թէ
գուցէ
զայնս
ևս
բացցէ,
և
վերոյիշեալ
Աղէկն
ևս
դիպեցաւ
որ
ի
Կարս
երթայր՝
վասնորոյ՝
ի
ձեռն
նորա
յղեցաք ,
և
ի
յերես
սորին
թղթոյն
գրել
ետուք
թէ՝
այժմ
անձեռնհաս
եղաք
գրել
զպատասխանիս
յղեալ
թղթոցդ,
թէպէտ
գրեցաք
թէ՝
ահա
յղեցաք,
բայց
չկարացաք
հասուցանել:
Այսպէս
գրեալ՝
ետուք
նորին
յղեալ
Մանուկ
փայեկին:
Որ
ել
ի
մարտ
ԺԵ:
Ի
յերես
թղթոյ
որդւոց
Աֆանտուն
ևս
գրեցաք
Հայերէն
թէ՝
Ալի
բէկի
փայեկն
խենթ
էր,
վասն
այն
զայս
թուղթքս
նմա
չետուք,
այլ՝
այս
Աղէք
անուն
մարդոյս
ձեռօքն
յղեցաք:
