Այրարատ

20. ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ՎԵՐԻՆ ԲԱՍԵՆ. ՀԱՒՆՈՒՆԻՔ

ՊԱՏՃԱՌ մի գլխաւոր ` համարելոյ մեպ Հաւնունեաց գաւառ ` զարեւելեան հարաւային մասն այժմեան Վերին Բասենոյ, ծանուցաք յառաջագոյն ` զբերդն Աւնիկ. քանզի չյիշի առ նախնիս բնաւ եւ ոչ մի շէն ՚ի Հաւնունիս, եւ աներկբայ է այնմ տոհմի ` ժառանգել զմասն ինչ ընդարձակ երկրին Բասենոյ, որպէս եւ Աբեղենից, թէպէտ եւ ընթեռնում յընդարձակեալ օրինակի միում Աշխարհագրութեան Խորենացւոյ ` զԵրասխայ, եթէ « բաժանէ զԳաբեղեանս ՚ի հարաւ, եւ զԱբեղեանս եւ զՀաւնունիս ՚ի հիւսիս ». այլ հարկ էր առ ստուգութիւն ` ունել մեզ ընտրագոյն օրինակս գրոց, եւ յիշատակս զտեղեաց գաւառին Հաւնունեաց, եւ զտոհմէն ` որ գուշակի փոքր եւ ոչ քաջանշան լինել, եւ ոչ ՚ի հին Հայկազանց պայազատեալ այլ ՚ի Վաղարշակայ կարգեալ ՚ի դասս արքունի պաշտօնէից, եւ սահմանեալ նոցա զկողմն մի Բասենոյ ՚ի վիճակ, եւ պաշտօն սոցա ` լինել « բազէակիրս եւ բազէակալս, յաղագս ՚ի մայրիս բնակելոյ »:

Յօրինակագիրս պէսպէս ընծայի անունդ, Հաւենունիք, Հաւնունիք, Հաւունիք, եւ վրիպակաւ շփոթեալ երբեմն ընդ Վահեւունիս: Նուազութեան տոհմին վկայ եւ այն ` զի ՚ի վռամական Գահնամակին զ ' ԾԵ բարձ ունի Հաւնունին, ոչ յիշի ՚ի ներսիսեանն, եւ զօրաբաժին իւր էր 300 այր: Յիշխանաց կամ ՚ի պայազատաց տոհմին ` յիշատակին, յամի 554 ՚ի ժողովի Բ Ներսիսի ` Աստուածատուր Հաւենունի, եւ ՚ի կէս Թ դարու Վահան ոմն նիզակակից նշխանաց Արծրունեաց ` ընդդէմ Հագարացւոց: Ի սկիզբն Ժ ին յիշի առանց անուան ` այլ իշխան ոմն Հաւնունի, զդուստր իւր տուեալ ՚ի կնութիւն Հասանայ Գնթունւոյ, եւ միաբանեալ ընդ նմին ՚ի դաւել զՍմբատ Ա արքայ: Ի նմին ժամանակի եւ « Գէորգ Հաւնունի ՚ի կրօնաւորական կարգէ », զոր Գագիկ արքայ Վասպուրականի պատգամաւոր առաքեաց առ Նսըր ոստիկան: