Տարեգիրք

Ի թուին ՈԿԵ [665=1216] յամսեանն փետրուարի /150ա/ ԺԴ Տեառնընդառաջին, էառ թագաւորն Լեւոն զԱնտիոք արուեստիւ եւ իմաստութեամբ, քանզի զոր յառաջագոյն մեծաւ պատերազմաւ ոչ կարաց ածել ի հաւանութիւն, յետոյ առատատուր պարգեւօք եւ խոստմամբ հաւանեցոյց զոմանս յիշխանացն, եւ նոքա բացին նմա զդրունս ի գիշերի, յոր եմուտ բազում զօրութեամբ, եւ էառ զդրունսն եւ զամենայն աշտարակս պարսպին շուրջանակի, եւ ելից զփողոցամէջս քաղաքին զօրօք բազմութեամբ, եւ բնակիչք քաղաքին ոչ գիտէին։ Եւ յորժամ եղեւ առաւօտ՝ տեսին զքաղաքն լցեալ զօրօք եւ ապշեալ յիմարեցան եւ ոչինչ վնաս եղեւ ումեք, եւ ոչինչս յափշտակեալ. այլ պատրիարգն եւ ամենայն մեծամեծքն առին զթագաւորն Լեւոն եւ զՌովբէն եւ գնացին ի տաճար սրբոյն Պետրոսի, եւ պատրիարգն ձեռնադրեաց զԸռովբէն բրինծ Անտիոքայ, եւ ամենեքեան երդուան նմա որպէս իւրե/150բ/անց հայրենի տեառն։ Եւ որք ի կլայն էին՝ կացին աւուրս ինչ եւ տուեալ զայն եւս, եւ եկին յերկրպագութիւն բրնծին Ըռովբինի։ Իսկ թագաւորն Լեւոն հասեալ յայսպիսի գործոյ կատարումն՝ ցնծայր եւ յոյժ ուրախ էր ընդ աստուածային յաջողումնն, քանզի որում յառաջագոյն ինքեանք ծառայէին արար զնա ի ներքոյ իշխանութեան իւրոյ, եւ զուարճանայր ի վերայ Ըռովբինի, քանզի էր պատանի գեղեցկատեսիլ, հասակաւ երկայն, հերով խարտեաշ, որպէս թել ոսկւոյ, ձիավարժ գովելի, իշխանական ձեւօք պատկառելի եւ անձամբ սուրբ։ Զայսու ժամանակաւ եղեւ թագաւորին Լեւոնի դուստր, եւ անուանեաց զանուն նորա Զապէլ. յայնմհետէ խորհէր զդուստրն իւր առնել ժառանգ թագաւորութեան իւրոյ, զոր եւ իշխանքն իւր նոյնպէս տային նմա խորհուրդ, թէ յորժամ ետ տէր Աստուած զաւակ յերանաց քոց՝ արա զնա տէր ժառ/151ա/անգութեան քո եւ լոյծ զերդումն մեր զոր արարեալ եմք Ըռովբինի, եւ կապեա ընդ դստեր քո, եւ մեք ծառայեմք նմա որպէս արու զաւակի, եւ բաւական է Ըռովբինի զոր արարեր եւ հաստատեցեր զնա յաթոռ հայրենեաց իւրոց։ Եւ թագաւորն հաւանեցաւ ի բանս իշխանաց իւրոց։ Եւ յայնժամ ելին նաւօք ի յԱքքա դուքսն Ալամանաց Տօստռիճն բազում զօրօք, եւ ընդ նմա թագաւորն Ունգռաց Անդրէ սակաւ զօրօք, եւ տուկ Տօստռիճն եւ թագաւորն Երուսաղեմի Ըռէճուանն, եւ տունն Ֆրերացն մայստռերովն դամփլն եւ ոսպիթալն ամենայն գովանթովն, եւ լիկաթն ի Հռոմայ, ամենեքեան սոքա գնացին յԵգիպտոս եւ հասեալ Տէմիաթ ուր ամրագոյն պուրճն էր շինեալ ի վերայ նաւահանգստին, եւ կապեալ անյաղթելի սրսլայիւ եւ ոչ կարացին առնուլ ցամաք զաւուրս բազումս, մինչեւ ի նաւսն գործեցին սանդ/151բ/ուխս եւ տարեալ մօտ ի պարիսպն ելին ի վեր, եւ հազիւ կարացին առնուլ զպուրճն մեծաւ կոտորածով. եւ ելեալ ի ցամաքն շինեցին ի վերայ գետոյն կամուրջ եւ անցեալք յայնկոյս՝ նստեալ ի վերայ քաղաքին պաշարեցին զնա շուրջանակի։ Եւ սուլտանն Եգիպտոսի Յետլն, եղբայր Սալահըտնին, եւ որդիք Իտ[ ]եմ[ ]ն եւ Աշրաֆն եկեալ բանակեցան ընդդէմ նոցա, եւ ոչինչ կարէին օգնել քաղաքին եւ ոչ ահոկել զօրացն քրիստոնէից։ Իսկ յորժամ զօրքն քրիստոնէից ելին յԱքքայոյ եւ կամէին գնալ յԵգիպտոս, թագաւորն Ունգռաց դարձաւ գնալ ի տուն իւր, եւ եկն յաշխարհն Կիլիկեցւոց։ Եւ թագաւորն Լեւոն ընկալաւ զնա մեծաւ պատուով եւ տարեալ զնա ի Տարսոն բազում սէր եցոյց նմա, եւ ապա արարին կապակցութիւն սիրոյ ընդ միմեանս խնամութեամբ, զի տացէ զորդին իւր փեսայ թագաւորին Լեւոնի՝ լինել ժառանգ /152ա/ աթոռոյն նորա. եւ հաստատեցին գրով եւ երդմամբ։ Եւ առաքեաց Լեւոն թագաւորն զջամբռլայն իւր զՃօսլինն, զտէրն Հաստնոյ Թլին, հետ Ունգռաց թագաւորին՝ ի խնդիր որդւոյ նորա. արար եւ այլ յառաջագոյն խնամութիւն ընդ թագաւորն Լասքարի եւ ետ զդուստր եղբօրն իւրոյ Ըռովբինի զՖիլիպն նմա կնութեան։ Իսկ յորժամ էառ զԱնտիոք Քայքաուզ սուլտանն յԻկոնիոյ՝ խռովեցաւ ընդ նմա, եւ եկն բազում զօրօք ի վերայ Կապնուն, նեղեաց զնա եւ ոչինչ կարաց առնել. ապա յազդմանէ չարին կալան զգունդուստապլն Հայոց Կոստանդին, զորդի քեռոյն թագաւորին Լեւոնի, եւ զԿոստանդին որդի Հեթմոյ, եւ զԿեռսակ տէրն Մաղվայոյ եւ այլ իշխանս ընդ նոսա, եւ գնացին ի տեղի իւրեանց։