Խորհրդածութիւնք ի կարգս եկեղեցւոյ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՅԱՅՍՄ ժամանակի երախայ ոչ գոյ ՚ի մէջ քրիստոնէից, որպէս եւ յառաջնումն՝ յորժամ աւանդութիւնս հաստատեցաւ յառաքելոցն. քանզի երանելիքն Բարսեղ եւ Գրիգոր Աստուածաբան լուծին զսովորութիւնս, տեսեալ զի այսու ճանապարհու խոտորէին բազումք ՚ի հեշտութիւնս մեղաց. այլ զի ապաշխարողացն եւ անմաքրիցն հրամայէ սուրբն Դիոնեսիոս ընդ երախայիցն արտաքս գնալ, մեք ոչ հանեմք. է՞ր վասն. զի մի՛ զրկեսցուք ՚ի սատանայէ։ Ո՞րպէս. քանզի նուաղեցաւ ջերմութիւն հաւատոյ քրիստոնէից, եւ սէրն որ առ Աստուած. եւ որք յայնժամ արտաքս գնալովն զամօթի հարկանէին, եւ վասն անարժանութեանն տրտմէին եւ սգային, այժմ սառնացեալ ՚ի սիրոյն Աստուծոյ՝ չառնեն ինչ փոյթ զայսմանէ. այլ մեծաւ թախանձանօք թէ աստանօր կարեմք ածել զնոսա, որ ոչ ընդ մնալն ուրախանան, եւ ոչ ընդ ելանելն տրտմին , այլ մանաւանդ թեթեւութիւն ինքեանց համարին զարտաքս գնալա յիւրաքանչիւր գործ եւ յաշխատութիւն։ Զայսպիսի տարտամութիւն տեսեալ իմաստուն առաջնորդաց եկեղեցւոյ, եթէ ՚ի բարիոք աւանդութիւնն չարն զմեքենայ իւր թագոյց, տեղի ետուն ՚ի սմանէ, եւ զմնալն ապաշխարողացն յեկեղեցիս հրամայեցին, զիջեալ ըստ մերում տկարութեանս, եւ զյուսահատութեանն կոթող ողորմած կամօք տապալեալ, որպէս եւ նախ զերեսնամեայ մկրտութիւնն ՚ի բարիոք պէտս լուծին, այսպէս եւ զայս. քանզի զզէնն արդարութեան ունէին ՚ի ձեռս յաջ եւ յահեակ ընդ հակառակամարտն մրցել։ Զի թէ այս էր յայսմ ժամանակի, ապառումն մարդիկ զյանցաւորն բռնի արտաքս մղել յեկեղեցւոյ, եւ ոչ բնաւ այլ բեկեալ զսանձս հնազանդութեանն՝ որպէս զխստերախ ձի՝ արտաքոյ ասպարիզին ընթանայր. սակս որոյ բարիոք համարեցան մեղաւոր զայնպիսին յիւրեանց պահել գաւիթ, քան թէ յանհնազանդութեան խորխորատն ընկղմել եւ զրկել ՚ի սատանայէ, զի տեղեակ էին եւ սոքա որպէս զնա չարին խորհրդոց։