Տարեգիրք

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Ի թուին ՈԺԶ [616=1167] տէր Գրիգորիս ծերացեալ էր յոյժ, վարելով զհովուապետութիւնն ըստ կամացն Աստուծոյ ամս ԾԴ [54]. եւ ապա իբրեւ ազդեցութեամբ Հոգւոյն սրբոյ ժողով առնէր եպիսկոպոսաց, վարդապետաց, հարց վանականաց եւ բազում արանց սրբոց. եւ ձեռնադրէ զտիեզերալոյս եղբայրն իւր, զարքեպիսկոպոսն Ներսէս յաթոռ կաթողիկոսութեան Հայոց մեծաւ թախանձանօք, քանզի նա հրաժարէր ի պատուոյն՝ անարժան վարկանելով զինքն աստուածային կոչմանն։ Սա արար /124ա/ բազում երգս աստուածայինս եկեղեցւոյ, եւ վարէր զաթոռ հայրապետութեան ըստ կամացն Աստուծոյ, եւ էր այր սուրբ եւ զարդարեալ ամենայն բարեձեւութեամբ եւ կարգաւորութեամբ, առաքինութեամբ եւ ամենեւիմբ լցեալ գիտութեամբ եւ շնորհօք Հոգւոյն սրբոյ։ Եւ որպէս գետ յորդառատ վտակաւ բխէր, զի ոչ ոք յառաջնոց հայրապետացն գտաւ հանգոյն նմա, եւ ոչ յետ նորա եղեւ մինչեւ ի ժամանակս մեր. որ եւ եհաս համբաւ գիտութեան նորա ի Կոստանդինուպօլիս առ թագաւորն Յունաց Կեռ Մանուիլն, եւ նա առաքեաց եւ խնդրեաց ի նմանէ զդաւանութիւն Հայաստանեայց եկեղեցւոյ, եւ նա գրեաց. զոր իբրեւ ետես թագաւորն եւ պատրիարգն եւ ամենայն իմաստունքն Յունաց՝ հաճեալ հաւանեցան ընդ ուղղափառ դաւանութիւնն Հայաստանեայց։ Եւ առաքէ զայր ոմն իմաստասէր Թօրիանէ անուն ի Հոռոմկլայն, որք խօսեցան ընդ միմեանս աւուրս բազումս, եւ /124բ/ դարձաւ առ թագաւորն եւ պատմեաց նմա զանհաս գիտութենէ սրբոյն եւ զկատարեալ առաքինութենէն. ընդ որս բորբոքեալ թագաւորն ի սէր սուրբ հայրապետին, եւ առաքէ միւսանգամ յաղագս սիրոյ եւ միաբանութեան երկուց ազգացս բաժանելոց ի միմեանց ազդմամբ չարին, որոյ անկատար մնացեալ այս գործ աստուածային՝ յաղագս փոխելոյ սուրբ հայրապետին Ներսիսի յաստեացս։