Սիւնիքի պատմութիւն

ՀԲ
ՍԻՒՆԵԱՑ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍՆԵՐԸ, ՆՐԱՆՑ [ԱԹՈՌԱԿԱԼՄԱՆ] ՏԱՐԻՆԵՐՆ ՈՒ ԹԻՒԸ

1. տէր-Գրիգորիս` առաջին եպիսկոպոսը` ձեռնադրուած սուրբ Գրիգոր Լուսաւորչի կողմից` 46/47 տարի
2. տէր-Մաշտոց` նոյնքան տարի
3. տէր-Անանիա` 42 տարի
4. տէր-Նուն` 8 տարի
5. տէր-Գաղատ` 17 տարի
6. տէր-Մուշէ` 36 տարի
7. տէր-Երիցակ` 1 տարի
8. տէր-Մակար` 28 տարի
9. տէր-Պետրոս Քերթող` 10 տարի
10. տէր-Գիգան` 3 տարի
11. տէր-Վրթանէս` 23 տարի
12. տէր-Գրիգոր` 15 տարի
13. տէր-Քրիստափոր` 10 տարի
14. տէր-Դաւիթ` 27 տարի
15. տէր-Մաթուսաղա Քերթող` 18 տարի
Ընդմիջում` 8 տարի
16. տէր-Աբրահամ` 30 տարի
17. տէր-Յովսէփ` 19 տարի
18. տէր-Յովհաննէս` 22 տարի
19. տէր-Մովսէս` 7 տարի
20. տէր-Անանիա` 7 տարի
21. տէր-Յովհան` 9 տարի
22. տէր-Ստեփանոս` 1 տարի
23. տէր-Յովսէփ` 17 տարի
24. տէր-Յովակիմ` 17 տարի
25. տէր-Սադովկ` 32 տարի
26. տէր-Յովհաննէս` 2 տարի
27. տէր-Սողոմոն` 7 տարի
28. տէր-Եղիա` 8 տարի
29. տէր-Թէոդոս` 18 տարի
30. տէր-Գէորգ` 8 տարի
31. տէր-Դաւիթ` 17 տարի
32. տէր-Յովհաննէս` 10 տարի
33. տէր-Սողոմոն` 17 տարի
34. տէր-Յովհաննէս` 33 տարի
35. տէր-Յակոբ Հերձուածող` 41 տարի
36. տէր-Վահան` 6 տարի
37. տէր-Աշոտ` 17 տարի
38. տէր-Յովհաննէս` 6, 5 տարի
39. տէր-Աշոտ` նոյնը 5, 5 տարի
40. տէր-Սամուէլ` 3 տարի
41. տէր-Յակոբ` 3 տարի
42. տէր-Գրիգոր` 3 տարի
43. տէր-Յովհաննէս` 52 տարի
44. տէր-Գրիգոր` 58 տարի
45. տէր-Ստեփանոս` 27 տարի
46. տէր-Բարսեղ` 5 տարի
47. տէր-Գրիգոր` 20 տարի
48. տէր-Ստեփանոս` 46 տարի
49. տէր-Յովհաննէս` 38 տարի
50. տէր-Հայրապետ եւ
51. տէր-Սողոմոն` 20 տարի, միասին` 40 տարի
52. տէր-Յովհաննէս` 3 տարի

Իսկ նոյն ցեղից Նորավանքում նստած աթոռակալներն էլ սրանք են.

1. առաջինը` տէր-Յովհաննէս Կապանեցի` մի քանի տարի
2. տէր-Ստեփանոս` տէր-Գրիգորի որդին` մի քանի տարի
3. տէր-Սարգիս` 20 տարի
4. տէր-Ստեփանոս 20 տարի
5. տէր-Գրիգոր` 1 տարի
6. տէր-Սարգիս` 24 տարի

53. Եւ ապա երկու աթոռների միասնական տնօրինումով տէր-Ստեփանոս [Օրբելեանը] որպէս Սիւնեաց եպիսկոպոս է նստում Նորավանքում` [այստեղ լինելով] եօթերորդը:

Արդ` սուրբ աթոռիս ամբողջ թեմում եղածվանքերն ու անապատները սրանք են. Մեղրու սուրբՅովհաննէս վանքը, տղամարդկանց Մեծ անապատը, տղամարդկանց Հարանց անապատը, Շնհերի` կոյսերիԱստուածածին անապատը, Հալիձորի կոյսերի անապատը, Մանլեւի` կոյսերի Ամենափրկիչ անապատը, Գանձափարախիվանքը, Կարճեւանի սուրբ ուխտը, Յովհաննի եւԾիծեռնակի սուրբ վանքերը:

ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍՆԵՐԸ. ՆՐԱՆՑ [ԱԹՈՌԱԿԱԼՈՒԹԵԱՆ] ՏԱՐԻՆԵՐՆ ՈՒ ԹԻՒԸ

1. սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ` 30 տարի
2. Արիստակէս` 7 տարի
3. Վրթանէս` 15 տարի
4. Յուսիկ` 6 տարի
5. Փառներսեհ` 4 տարի
6. սուրբ Ներսէս` 20 տարի
7. Շահակ` 4 տարի
8. Զաւէն` Շահնակի եղբայրը` 1 տարի
9. Ասպուրակէս` սրանց եղբայրը` 3 տարի
10. սուրբ Սահակ` 51 տարի
11. Յովսէփ [1-ին]` 12 տարի
12. Գիւտ` 10 տարի
13. Յովհան Մանդակունի` 6 տարի
14. Բաբկէն` 5 տարի
15. Սամուէլ` 10 տարի
16. Մուշէ` 8 տարի
17. Սահակ [2-րդ]` 5 տարի
18. Քրիստափոր [2-րդ]` 6 տարի
19. Ղեւոնդ` 3 տարի
20. Ներսէս [2-րդ]` 9 տարի
21. Յովհաննէս [2-րդ]` 17 տարի
22. Մովսէս [2-րդ]` 44 տարի

Սուրբ Գրիգորիսից մինչեւ Մովսէս [2-րդի]չորրորդ` հայոց թուականութեան ընդունման տարինկազմում է երկու հարիւր քառասունինը տարի: Եւիններորդ տարում սահմանուեց հինգհարիւրեակը:

Քրիստոսի ծննդից հաշուած` հինգ հարիւր յիսուներեք տարի:

23. Աբրահամ [1-ին]` 23 տարի
24. Յովհան [3-րդ]` 16 տարի
25. Կոմիտաս` 8 տարի
26. Քրիստափոր [3-րդ]` 3 տարի
27. Եզր` 11 տարի
28. Ներսէս [3-րդ]` 21 տարի
29. Անաստաս` 6 տարի
30. Իսրայէլ` 10 տարի
31. Սահակ [3-րդ]` 26 տարի
32. Եղիա` 14 տարի
33. Յովհան [4-րդ] Օձնեցի` 11 տարի
34. Դաւիթ [1-ին]` 12 տարի
35. Տրդատ [1-ին]` 23 տարի
36. Տրդատ [2-րդ]` 3 տարի
37. Սիմօն` 8 տարի
38. Եսայի` 13 տարի
39. Ստեփանոս [1-ին]` 2 տարի
40. Յովաբ` 6 ամիս
41. Սողոմոն` 1 տարի
42. Գէորգ [1-ին]` 3 տարի
43. Յովսէփ [2-րդ]` 11 տարի
44. Դաւիթ [2-րդ]` 27 տարի
45. Յովհաննէս [5-րդ] Կոտայեցի` 22 տարի
46. Զաքարիա [1-ին] Ձագեցի` 21 տարի
47. Գէորգ [2-րդ] Գառնեցի` 21 տարի
48. Մաշտոց Սեւանցի` 7 ամիս
49. Յովհաննէս [6-րդ] պատմագիր` 27 տարի
50. Ստեփանոս [2-րդ]` 1 տարի
51. Թէոդորոս [1-ին]` 10 տարի
52. Եղիսէ [1-ին]` 7 տարի
53. Անանիա` 22 տարի
54. Վահան` 2 տարի
55. Ստեփանոս [3-րդ]` 2 տարի

Առանց կաթողիկոսի` 1 տարի

56. Խաչիկ [1-ին]` 19 տարի
57. Սարգիս [1-ին]` 27 տարի
58. Պետրոս [1-ին]` 40 տարի
59. Խաչիկ [2-րդ]` 6 տարի
60. Գրիգոր [2-րդ]` 40 տարի
61. Բարսեղ [1-ին]` 24 տարի
62. Գրիգոր [3-րդ]` 53 տարի
63. Ներսէս [4-րդ]` 7 տարի
64. Գրիգոր [4-րդ]` 20 տարի
65. Սրանց եղբօրորդին` Գրիգորիս [5-րդ]` 1տարի

Սա, բանտարկուելով Կոպիտառի բերդում, գիշերը կախւում է պարսպից, ընկնում է ու մեռնում:

66. Գրիգորիս [6-րդ] Ապիրատ` 7 տարի
67. Յովհաննէս [7-րդ] Մեծաբարոյ` 18 տարի
68. Կոստանդին [1-ին]` 47 տարի
69. Յակոբ [1-ին]` 19 տարի
70. Միւս Կոստանդին [2-րդ], որը 3 տարիմնալով` աքսորուեց:
71. Ստեփանոս [4-րդ] Հռոմկլայեցի, որը 2 տարիմնալով գերի տարուեց Մսըր (Եգիպտոս) եւ մէկ տարիյետոյ բանտում կապանքների մէջ վախճանուեց:
72. Իսկ այժմ տէր-Գրիգոր 4-րդն է` Անաւարզիեպիսկոպոսը: