Հայերէն Յիշատակարաններ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

***

ԱՒԵՏԱՐԱՆ

Երեւան 4528, (1851թ. )

Գրիչ` Ջանցլեր Լեւոն Բ թագաւորի

Վայր` Սիս

<14b> Փառք ամենասուրբ Երրորդութեան Հօր եւ Որդոյ, ամէն, որ եմ հաւատով քրիստոնեայ, ազգաւ հայ, կարգաւ քահանայ, արհեստիւ գրիչ` ըստ արքունական պատւոյ` ջանջլեր առաջի թագաւորին Հայոց Լեւոնի, ի Կիլիկացւոցն, հանդէս ըստ տարբերութիւն կենցաղոյս, բազում պատահման բարոյ եւ չարի դիպեալ ի բազում բերկրութեանս եւ ընդ չարչարանս անցեալ, հասեալ ի ծերութեան, ի թուականիս ՈՂԶ (1247), ի հայրապետութեան Հայոց տեառն Կոստանդեայ եւ (ի) թագաւորութեան Հեթմայ բարեպաշտի, որ յերկրորդ է ի Լէոն թագաւոր[է], որ ի Ըռուպենիանց, եւ աստուածասէր թագահոյն իւրոյ Զապիլի, որ դուստր էր թագաւորին Լեւոնի, եւ դեռաբոյս եւ զուարթածաղիկ որդւոցն իւրոց Լեւոնի եւ Թորոսի գրեցի աշխատասիրաբար սուրբ Աւետարանս ի Սիս քաղաքն, ի չար ժամանակի, յորում Թաթարք բազում զօրօք յելիցն արեգական մինչեւ մուտս, քանդեալ կործանեցին եւ գերեցին, եւ անթիւսն սրախողխող \\\ արարեալ:

Իսկ աստուածասէր թագաւորն Հեթում յառաջագոյն առաքեաց եւ ետ նոցայ դաշինս հաշտութեանս եւ ընծայիւք, թերեւս այնու կարասցէ ապցրեցուցանել զինքն եւ հաւատացեալս Քրիստոսի: Ոչ եղեւ հնար զի նահատակեցան երեց եղբայր իւր Ամպատ քաջ սպարապետ Հայոց գնդին:

***

ԹՈՒՂԹ ՊՕՂՈՍԻ

Երեւան 6273, էջ 37b-38a

Գրիչ` Ներսէս

Վայր` Ակներ անապատ

Փառք… Աստանօր յանգ ելեալ կատարեցաւ լուսեղէն եւ հոգեպատում սուրբ վարդապետութիւնս Պօղոսի առաքելոյն, ի խնդրոյ երից համաշունչ եղբարց մերոց` Բարսղի հոգեզուարթ եւ բարեբուն քահանայի, եւ երկու համաբնակ եւ միանձն, ճգնազարդ եւ միասնունդ եղբարց Հանիսի եւ Մատթէոսի, որ է[ն] գաւառականք իմ յԵկեղեաց գաւառէ, եւ ստացան զսա ի վայելս եւ ի զբոսանս անձանց իւրեանց, եւ յետ մահուան` յիշատակ հոգւոյ իւրեանց: Յիշեսջիք յաղօթս ձեր զյառաջասացեալ եղբարքս մեր զԲարսեղ զՄատթէոս խաչակրոն միանձունք, եւս առաւել յիշման արժանի արասջիք զհոգւոր հայրն իւրեանց եւ մեր ամենեցուն զՏիրացուն` զվեհից վեհագոյնն եւ զբարի օրինակն ամենայն առաջնորդաց, որ էր սպասաւոր սուրբ ուխտիս Ակներոյն, եւ յանցելումն տարւոջս յայսմիկ վերափոխեալ կոչեցաւ ի Տեառնէ ի խորանս լուսոյ, եւ եթող մեզ սուգ մեծ եւ անմխիթար: Յիշեսջիք եւ զՎարդան քահանայն` զկոկող նիւթիս, եւ զծնողսն իւր…

Գրեցաւ ի թվիս Հայոց ՈՂԶ (1247), ձեռամբ Ներսէսի, յաշխարհիս Կելիկեցւոց, ուխտի, որ կոչի Ակներ անապատ, ի թագաւորութեան Հայոց Հեթմոյ, եւ Հօր իւրոյ պարոն Կոստանդեայ, եւ եղբարց իւրոց, եւ ի կաթողիկոսութեան երջանիկ հայրապետի Կոստանդեայ, որոց հայցեմք ի յամենողորմ Տեառնէն երկայնաձիգ եւ առանց ամենայն փորձութեան ժամանակս, եւ նմա փառք յաւիտեանս, ամէն:

Տէր Աստուած, ողորմեայ ստացողաց այսմ լուսազարդ մատենիս Բարսղի հաւատարիմ եւ սիրելի եղբօրն մերոյ եւ ծնողաց իւրոց, ընդ նմին եւ շնորհազարդ հօրն մերոյ Տիրացուիս, որ յայսմ ամի կոչեցաւ ի քէն, եւ ձեռնասուն աշակերտաց նոցա Հանիսին եւ Մատթէոսին եւ մեղապարտ գրչիս:

***

ԱՒԵՏԱՐԱՆ

Մուրադեան, Ցուցակ Մշո Առաքելոց վանքի, էջ 6

Գրիչ` Խաչատուր

Վայր` Անդրեասանց վանք

Փառք ամենասուրբ Երրորդութեան Հաւր եւ Սուրբ Հոգւոյն յաւիտեանս յաւիտենից, ամէն: Գրեցաւ Սուրբ Աւետարանս, որ է հրաման եւ օրէնք փրկչին մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի Աստուծոյ եւ Տեառն մերոյ, ի թուականութեան Հայոց ՈՂԶ (1247), ի գերահռչակ անապատիս որ կոչի Անդրեասանց, ընդ հովանեաւ սրբոյ մաւրն մեր եւ Սուրբ Նշանիս, եւ ի յառաջնորդութեան սուրբ ուխտիս տէր Գէորգեա, ի դիտապետութեան տեառն Կոստանդիա, եւ ի թագաւորութեան Հեթմոյ բարեպաշտի, որդւոյ Կոստանդեա, ձեռամբ անարժան եւ մեղաւոր քահանայի եւ անպիտան կրաւնաւորիս Խաչատրոյ, յոյժ տխմար եւ անարհեստ գրչի…, յաղագս կարաւտութեան զբաւսանս անձին իմոյ, եւ ի յիշատակ ծնաւղաց իմոց ի Քրիստոս հանգուցելոցն:

Արդ աղաչեմ զամենեսեան, ո՜վ սուրբ եղբարք\\\