Հայերէն Յիշատակարաններ

       1345
      
       ԱՒԵՏԱՐԱՆ
      
       Փիրղ. 6273, էջ 151-152 (Հայաստանի լրագիր 1851, թիւ 73)
      
       Ստացող` Կոստանդին արքայ
      
       Ի թուականիս Հայոց ՉՂԴ. (1345) ես` Կոստանդին Հայոց արքայ, ստացայ զսուրբ աւետարանս, որ էր կազմեալ արծաթեղէն եւ ոսկեղէն նկարակերպ գեղեցկութեամբ զարդարեալ, որ եւ ստացա զսա յարդար արդեանց իմոց, զոր յառաջին նախնեաց մերոց հասեալ եղեւ առ մեզ նշան բարեաց, եւ նովաւ ետո ւ զսուրբ աւետարանս ծածկել գեղեցիկ կերպարանօք եւ շնորհեցի զսա սրբոյ եկեղեցւոյ , ըստ փափագանաց սրտի իմոյ եւ մեծ յուսոյ, միշտ յիշատակ լինել ինձ եւ ամենայն զարմից իմոց, եւ հօրն իմոյ տէր Պաղտին մարաջախտուն` հանգուցելոյն առ Քրիստոս, այլ եւ վասն երկար կենդանութեան մերոյ եւ աստուածապարգեւ որդւոցն իմոց Աւշնի եւ Լէոնի:
      
       ԳԻՐՔ ՏՆՕՐԻՆՈՒԹԵԱՆ ՔՐԻՍՏՈՍԻ
      
       ԹՈՎՄԱՅԻ ԱՔՈՒԻՆԱՑՒՈՅ
      
       Երեւան 68
      
       Թարգմանիչ` Յակոբ 2ռնեցի
      
       վայր ` Քռնայ
      
       ... Արդ, յամի ծնընդեան փրկչին մերոյ հազարերորդի երեքհարիւրերորդի քառասներորդի հինգերորդի (1345) եւ ի թուականութեանս հայոց եօթնհարիւրերորդի [ին]նս[ու]ներորդի չորրորդի (1345) թարքմանեցաւ գիրքս տնօրէնութեանն Քրիստոսի, որ է առաջին հատոր եր[րոր]դ մասին երանելոյն Թօմաի, ի լատին բարբառոյ ի հայս, ձեռամբ ֆրա Պետրոս ի ազգաւ լատին եւ աշխարհաւ Արագօնացի, ի կարգէ քարոզաց սրբոյն Դօմինիկոսի, որոյ թարգման էր ֆրա Յակոբոս ազգաւ հայ, ի կարգէն քարոզողաց սրբոյն Դօմինիկոսի, ի վերին վանքս Քռնոյ, ընդ հովանեաւ սուրբ Աստուածածնին, որոյ առաջնորդ եւ հոգաբարձու եւ վերախնամող կարգին միաբանելոց ` Յո-
      
       հան մականուն կոչեցեալ Քռնեցի, ի յորո անուն շինեցին զսուրբ ուխտս աստուածասէր եւ բարեպաշտ պարոն Գորգն եւ ամուսին իւր տիկին Էլթիկն:
      
       Եւ սոքա երեքեան` վերախնամողն եւ պարոն Գորգն եւ տիկին Էլթիկն ինքնայօժար կամօք նուիրեցին զվանքս կարգին քարոզողաց սրբոյն Դօմինիկոսի տուրք յաւիտենական:
      
       Արդ, վերոա[սաց]եալ խնամողն եղեւ պատճառ բազում բարութեան, զի ժողովեաց աստ վարդապետք լատինացոց եւ ի հայոց, տածելով զնոսա ըստ հոգո եւ ըստ մարմնո, եւ թարքմանեաց եւ թարքմանէ գիրս բազումս ոգեշահս եւ լուսաւորիչս...:
      
       ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ ԴԱՒԱՆԱԲԱՆԱԿԱՆ ՆԻՒԹԵՐԻ
      
       Երեւան 731
      
       Գրիչ ` Ներսէս
      
       վայր ` Դաւրէժ
      
       ա
      
       ... Զոր հաւատարիմ, քաջ, եւ արի, բարի ծառայս աստուծոյ Նորոգէսս, ուսեալ զպատուիրանն աստուծոյ եւ հաստատեալ ուղղափառ հաւատով, լցեալ սիրովն Քրիստոսի, ոչ կամելով զչարախօսութիւն ի ճշմ արիտ հաւատս, որ ի Քրիստոս Յիսուս, եւ յաղագս յոյժ սիրոյ
      
       աստուածային տառիս փափաք || անօք եւ աղաչանօք ետ գրել զսուրբ գիրքս, զի սովաւ յանդիմանեսցէ զհերձուածողսն, եւ յամօթ արասցէ զխոստովանողսն երկու բնութեան ի Քրիստոս, եւ հաստատեսցէ զուղղափառսն ի հաւատս անսասանելի եւ հաստատուն:
      
       Արդ, ո՜վ դասք լոյսերամիցդ` քահանայք եւ սարկաւագունք եւ ամենայն ուխտք եկեղեցո, յորժամ հանդիպիք ի վարժումն աստուածայշունչ սուրբ տառիս կարդմամբ կամ օրինակելով, յիշման արժանի արարէք զընդրեալս ի դասս սարկաւագաց եւ սիրեցեալս յաստուծոյ ըստ սրբո նախավկային, զամենաջանս եւ զուսումնասէրս եւ զհաւատարիմ ծառայս աստուծոյ` զՆորոգէոս եւ ծնողսն իւր` զտէր Յովանէս եւ...:
      
       Եւ զիս` զեղկելիս եւ զամենամեղս եւ զչարաչար եւ զանպիտան ծառայս աստուծոյ զՆերսէս երէցս, որ զանունս ունիմ եւ զգործս ոչ ունիմ, եւ զվարդապետն իմ զՍտեփաննոս սարկաւագն` զփոխեալն ի
      
       Քրիստոս, եւ ծնողսն իմ զՈվաննէս, եւ զմայրն իմ զԳոհար Տիկին` զփոխեալն ի Քրիստոս, աղաչեմ յիշել ի տէր. եւ զսղալանացն մի մեղադրէք, զի կարի յոյժ զօրինակն կու յիշպատցնէին, եւ եթէ սղալ գտանէս` ողորդեայ եւ զաստուած-ողորմ ին հանապազ ասա. եւ աստւած ամենաառատն եւ ձեզ ողորմեսցի յիւր միւսանգամ գալուստն, ամէն: Արդ, գր[եցաւ ] եւ կատարեցաւ ընդ հովանեաւ զօրավարիս Քրիս
      
       տոսի սուրբ Սարգսի, ի մայրաքաղաքս || Դաւրէժ, ընդ Հայս եւ ընդ Փարսիս:
      
       Ոմն Կարապետ
      
       բ
      
       Որ զշնորհս զայս աստուածային եւ անպարագիծ պարգեւեաց սիրելեաց իւրոց, զոր եւ ընկալեալ ամեներջանիկ եւ քաջ հռետորն, ըստ հոգոյ եղբայրն մեր պարոն Բաներեգէսն, որ եւ Նօրօգէսն, ի յիւր ընտրեալ եւ ի յաստուծոյ շնորհեալ հոգեւոր եղբօրէն` ի տէր Ներսեսէ քահանայէն, ի լուսաւորութիւն մտաց իւրոց եւ մանկանց եկեղեցոյ, ընդ որ եւ զհանդիպողքդ այսմ աստուածաշունչ տառիս` զյիշեալք ի սմա յիշեսջիք ի Քրիստոս եւ զանարժան Կարապետս:
      
       ԱՒԵՏԱՐԱՆ
      
       Վենետ. 123, Բ. Սագս. Ցուց. Ա. էջ 544
      
       Հետ. ստացող ` Աստուածատուր
      
       Կամաւն աստուծոյ ես` անարժան քահանայ Աստուածատուր, գնեցի զսուրբ քառավտակ եդեմաբուխ աւետարանս ի հալալ արդեանց իմոց, յիշատակ ինձ եւ ծնողաց իմոց, ի վայելումն զաւակաց իմոց, ի քահանայէ ումեմն Սարգսէ, [որ ] փոքր կոչի Յոհաննէս Քաւշայկերանցոյ: Արդ, որք ընթեռնոյք եւ աւկտիք ի սմանէ, յիշեցէք ի Քրիստոս զհայրն իմ զՍարգիս եւ զմայրն իմ զԱքարթի (՞ ) եւ ... տրուպ զԱստւածատուրս, եւ աստուած յիշողաց եւ յիշեցելոցտ ողորմեսցի: Ի թվ . ՉՂԴ. (1345):