Գիրք վաստակոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Վասն հօտելոյ:

Ասացին ոմանք եթէ լաւ հօտելն յետ կթելոյն է, զերդ անկանի Բազմաստղն, զի շոյտ հանէ զպպլուկն, եւ պատահարաց ամբողջ մնայ. վասն զի գարնան հօտելն՝ ջուրն որ ելանէ՝ ահոկութիւն առնէ տնկին եւ բերին. եւ արենքըմէ զտունկսն եւ վատուժացընէ, որպէս մսեղի մարմին, եւ ահոկէ տնկին յամենայն կողմանց: Եւ չէ պարտ առնել գարնան զհօտելն, եթէ ոչ ձիւնային եւ ցրտային գաւառսն, վասն անճարութեան ցրտոյն: Եւ այս քեզ օրինակ. զի թէ հատանէ ոք մարմնոյ առանց արեան ելանելոյ՝ լաւ է եւ անվնասակար, քան թէ երակ հատանէ եւ ձեռն արեանն ապականէ զմարմինն: Բայց եթէ ցրտային տեղիսն եւս թեթեւացուցանէ ոք զտունկն բազմամբոխ որթոյն՝ լաւ է. եւ ապա գարնան զհօտն կատարէ որպէս արժան է: Եւ այսպէս առնելն աղէկ է, զի ցրտային գաւառսն՝ վաղվնէ ոչ է պարտ հօտել, եւ ոչ յերեկոյն ընդդէմ ցրտոյն, այլ երբ ջեր է օրն: Եւ հաստատած այգին որ սարբնայով լինի չորս ուռ պարտ է թողուլ ծունգն. եւ յամէն ծունգ երկու որթ ուռ, եւ զայն լաւ փաթթել եւ սարբնայն հանել, եւ այս է լաւն եւ օգուտն: Եւ զայս այնպէս պահեա, զի զայն ուռն՝ որ յայն երկուքէն բեր տայ, դու մէկ այլ տարին մայրան թողուս, որ է ծունգ, եւ անտի երկու նոր վարոց ուռ այլ. եւ այսպէս է գործ արուեստիդ յաղագս հօտելոյն: Բայց արիական պարտ է կենալ որ բազմաճիւղք չթողուս, զի մի՛ տունկն վատուժացեալ աւերիցի: Եւ գիտեմք ճշգրիտ փորձով, եւ եւս առաւել Պօլօնացիք. զի զայն ազգ այգին՝ որ յունարէն մարունդէխի անուանի, պարտ է զիւր երկու ճիւղն թողուլ եւ յայն երկու ճըղէն չորս կամ հինգ որթ արձակել եւ զայլն հատանել: Եւ զայգին զոր յունարէն խաւլին անուանեն, պարտ է թողուլ նոյնպէս երկու ճեղ եւ յամէն ճեղ երկու կամ երեք որթ միայն. նոյնպէս եւ զայգին զոր լաւխապրախի ասեն. եւ զմէնիասն նոյնպէս երկու ճեղ, եւ յամէն ճեղ հինգ վեց որթ, եւ զայլն հատանել. եւ այս ազգ այգիս շատ բարունակ հանէ, եւ երկայնորթ լինի. բայց յայդչաքդ կեցո՛, որպէս գրեալ եմք: