Գիրք վաստակոց

Արժան է զածուսն 'ի ջրաւէտ վայրս շինել. եւ թէ հնար ինչ լինի՝ որ մօտ 'ի տուն շինես, լաւն այն է. զի տան հոտն եւ աղբն եւ ջերութիւնն օգուտ է ածուացն, նոյնպէս եւ գոզ, առնէ տունն եւ ջեռուցանէ զածուսն: Եւ չէ պարտ զամենայն տունկսն խառնակ դնել, զի ուժովն յաղթահարէ զվատուժն. ապա զամէն ազգ հետ իւր ազգակցին: Նոյնպէս եւ զարձակութիւն տնկոցն ըստ ուժոյ գետնոյն պարտ է առնել, եւ շուրջանակի պատին արժան է կիպարիք կամ բարտիք տնկել, եւ 'ի վերայ պատին տոլիք ազգի ազգի տարածել, եւ 'ի միջոցս ծառոցն երակ երակ անուշահոտ ծաղկունս սերմանել, վարդենի, մանուշակ, զաֆրան, մնփուր, ասպուզան, նոճէս եւ այլ այսպիսիք. զի տեսութիւնքն եւ հոտն՝ օգտակարութիւն առնեն տեսողացն. եւս առաւել թէ մեղուք լինին 'ի դրախտին: Եւ զտունկն ընտրով պարտ է առնուլ 'ի լաւ ազգէ եւ 'ի բերուիկ տոհմէ, շիտակ եւ ղորդ: Եւ արժան է գիտել որ կտաբոյսքն վատուժ են քան զայն որ 'ի ծառոցն խլած լինին, եւ պատրուսածն՝ քան զամենայն. վասն զի գեղեցկատեսիլ եւ բազմաբուղխ տայ զպտուղն:

Եւ աստի յառաջ ցուցանելոց եմք թէ զո՛ր ծառ պատեհ է ցանելով առնել, եւ զո՛ր 'ի ծառոյ, եւ զո՛ր 'ի պատրուսէ, եւ ո՛ր չաչ առանց մազմզկի տնկուի: Եւ տունկքն ազգի ազգի են եւ հակառակք, որպէս յառաջ ասացաք: Եւ ոմանք զբիճ մորճերն 'ի տակուցն մազմզկովն առնուն եւ տնկեն' եւ են ոմանք որ ոստաքանց առնեն զճիւղսն եւ տնկեն, այս օրինակաւս. որք տնկեն զամէնն կուռ 'ի մէկ մաշարայ, եւ թողուն տարի մի որ աղէկ մազմզուկ առնու. եւ ապա հանեն տնկեն, այս օրինակաւ. շինեն զփոսն 'ի պարան ըստ տնկին չաքուցն, եւ աղէկաղբ հողով հողցայթեն զփոսն, եւ ջրով լնուն, եւ ապա ղորդ 'ի յոտն տնկեն. եւ անպատճառ քար դնեն, եւ անդ հաստացուցանեն զտունկն, եւ զհողն կակղած 'ի վերայ բերեն. եւ չլնուն 'ի լման զփոսն, այլ սակաւ մի թողուն, որ ջուրն անդ ժողովի, եւ յամէ եւ գոյացուցանէ զտունկն: Եւ այսմ պարտ է արիական կենալ եւ հանել. եւ սուսրով կամ այլ իրօք նշանեա զտունկն թէ յարեւելից կողմն յոր դեհ լինի կեցեալ տունկն, կրկին այնպէս դի՛ր. եւ թէ ոչ՝ նա մեծ սղալումն է: Եւ պարտ է զտնկին զամէն ճիւղսն կտրել եւ կնդել, բաց 'ի բնածլէն միայն: Բայց լաւն այս է, զոր ոմանք առնեն, որ 'ի բերին ժամն երթան 'ի ծառսն եւ նշանեն զբերուիկ ճիւղն եւ զղորդն յամէն ծառն, եւ երբ ժամն գայ՝ զայն կտրեն եւ տանին, որպէս գրեցաք. ած դնեն տարի մի որ մազմզկէ, եւ ապա տնկեն, նա շատ պտուղ բերէ:

Եւ որպէս յառաջն խոստացաք ցուցանել զարժանաւորն 'ի տնկոցն, հընդի եւ չաչի եւ մազմզկի, ցուցանեմք: Հընդի այսոքիկ են լաւ, ընկուզենի, նշենի, կաստանի, դեղձի, դամոնի, սոնոպրի, արմաւենի, կիպարի, կասլայի, եւ այլ այսպիսիք: Եւ այնոքիկ որ 'ի չաչի ջանջխէ լինին՝ այսոքիկ են. խնձորենի, կեռասենի, մազտաքի, մրտենի արքայկաղնի, սնձնի, նռնենի, եւ այլ այսպիսիքս: Բայց լաւն այն է, որ զճիւղն աղուրայ իջուցանես որ մազմզուկ առնու, եւ ապա կտրես եւ այսոքիկ մզամզկովքն են: Եւ այնոքիկ որ չաչի չդնուին՝ այսոքիկ են. թրջնի, նումայի, թթենի, սերկեւիլի, ձիթենի, եւ այլ այսպիսիքս: Բայց ամենեւին լաւն եւ աղէկն այն է՝ որ յառաջ ած դնես՝ որ պանդրէ եւ մազմզկէ, եւ ապա տնկես ո՛ւր կամիս: