[Դ]
ՃԱՆԱՊԱՐՀ
ՅԱՂԵՔՍԱՆԴՐԻԱՅ
Ի
ԳԱՀԻՐԷ
Եւ
աստի
սկսաք
մտանել
ի
Փոքր
Արաբիայ.
զի
չեն
նոքա
սեւ
Հնդիկք,
այլ
թխամորթ
եւ
էսմէրք.
այլ
եւ
կանայք
նոցա
մեծանձն։
Եւ
մտեալ
ի
նաւակս,
որ
ըստ
լեզուաց
նոցա
կոչեն
ճէրա,
ծովեզերօք
ի
կէս
օրն
հասաք
ի
ՐԷՇԻԹ
քաղաք,
որ
էր
պէնտէր
սկէլէ,
յոյժ
բարելի
[1]
։
Եւ
աստ
տեսաք
զցանկալի
գետն
դրախտին
Նիլոս
բովանդակ,
որ
գայր
շառաչմամբ
[2]
եւ
մեծամեծ
ալեօք
եւ
մտանէր
ի
ծովն,
որպէս
Թունայ
Սեւ
ծովն։
Եւ
անդ
էր
տեսանել
զշաչիւն
եւ
զխռովութիւն,
որ
բախէր
գետն
ընդ
ծովն
ի
մտանելն.
զի
ոչ
թողուր
ծովն
մտանել
ի
նա
գետին.
եւ
ասին
թէ
մեծ
ֆուրթունայ
լինի,
յորժամ
հողմ
հնչէ.
եւ
ոչ
ոք
կարէ
անցանել,
զի
լեռնանման
կոհակք
գան
եւ
բախին
ընդ
միմիանս
եւ
վերանան
դիզին
ալիքն
եւ
աւազն
բարձրանայ
որպէս
լեառն
եւ
ձայնք
ջրոց
հարկման
լսելի
լինի
աւուր
մի
ճանապարհ։
Եւ
մտաք
ի
ներս
քաղցր
ջրով։
Եւ
յառաջս
գետին
բերթ
կայր
ամրոցի,
եւ
երկուց
կողմանց
գետոյն
կանաչ
դալար
եւ
խուռմայի
ծառեր,
զոր
ի
գնալն
հրճւէաք։
Եւ
մտեալ
ի
ներս
քաղաքին
պարսպաւոր,
տեսաք,
որ
դիզած
էր
լեռնանման
բակլա,
ոսպ
եւ
բրինծ,
եիւղ
կովուց
եւ
մեղր
յոլով։
Եւ
աստ
եւս
նստէր
պալիօզ
Ֆռանցու։
Կացաք
անդ
օր
մի։
Եւ
այլ
փոքր
ուրիշ
ազգ
կէմի
վարձեցաք.
եւ
մտեալ
ի
նա
ահիւ
եւ
դողութեամբ,
զի
երկիւղ
կայր
վէլահ
Արապնուն.
զի
մտանէին
ի
կէմին
եւ
հանէին
զմարդիկ
[3]
։
Բայց
ինձ
բարի
խրատ
տվին
քրիստոնէք,
թէ
դու
պարզամիտ
մարդ
ես,
չլինի
թէ
Նաւի
եզերն
նստիս,
այլ
սէրէնին
տակն։
Զի
Արապք
[4]
նենկաժոտք
են.
բայց
Հոռոմցոց
եւ
դուֆաքէ
յոյժ
երկնչին
սպահոց
եւ
ենկիչէրոց։
Եւ
զի
հողմն
սակաւ
էր
եւ
գետն
սրընթաց,
կապեցին
սէրնին
գլուխն
պարան
երկայն.
եւ
ելեալ
նաւավարքն
ի
ցամաք
քարշէին
գետեզերօքն։
Եւ
գային
մերկ
Արապնին
երկու
կողմամբ՝
հաց
խնդրէին.
եւ
Հոռմցիք
թֆաք
ձգէին,
նոքա
փախչէին։
Եւ
իբրեւ
երեկոյ
եղեւ
թէմպէհ
արին՝
զգաստ
լինել,
զի
հարամզատա
են
Արապքն
եւ
խորամանկ։
Պատմէր
մի
ոմն
թէ
Մի
ննջէք.
զի
ես
երբեմն
երթայի
Մըսր
գետովս
այս
եւ
գիտէի
սոցա
խորամանկութիւնս.
առի
զամենայն
ինչ
զոր
ունէի՝
արծթէ
ծուր,
թամբք,
եիւկան
եւ
զչանթաս.
եդի
զամենայն
ի
ներքեւս,
զէյէրն
ի
գլուխս.
եւ
նեղէի
զիս
չնիրհել.
բայց
քունն
յաղթեաց
զիս.
եւ
Արապնին
տեսեալ
զարծթէ
թամքն,
մտեալ
ի
ջուրն՝
եկին
կէմին
եւ
կամէին
առնուլ
եւ
ոչ
կարացին
զի
մի՛
զարթիցեմ.
ապա
մինն
հնարս
իմացաւ,
եխած
զոտից
մեծ
բութն.
իսկ
ես
ցաւոյն
ի
վեր
վազեցի.
եւ
նոքա
առին
զթամքն
եւ
գնացին։
Եւ
մինչ
նա
զայն
խօսէր՝
մի
ոմն
սակաւ
ճչել,
վայ
եւ
եղուկ
ասելով.
իմացաք
որ
առին
զնա
ի
ջուրն
եւ
խեղդեցին.
եւ
որոնեալ
գտին
զքէմէրն
ի
մէջքն.
զի
այն
աշխարհն
ամէն
քամար
կու
կապեն
դրամով.
հանին
զդրամն
եւ
զինքն
թողին
ի
վ[ե]րայ
ջրին։
Եւ
պիղծքն
այնպէս
լողորդ
եւ
տալղուճ
են,
որ
չկայ
արարածս
նման
նոցա.
խարապաթախ
կու
նմանին.
զոր
եւ
աչօք
տեսաք
ի
ցորեկի.
մտանէին
ի
գետն
պահ
մի
կենային
եւ
այլ
տեղ
կ՚ելնէին.
եւ
թէ
մի
դրամ
ձգես
ի
գետն՝
մտնուն,
գտնան
եւ
հանեն.
եւ
գիշերն
հետ
կէմուն
շրջին
որպէս
ձկներ,
եւ
գողանան
զմարդիկ
թէ
ննջեն.
եւ
այլ
չկարես
տեսնուլ
զնա։
Իսկ
մեք
եզերօք
երկու
օրն
հասաք
ի
հասապա
եւ
սկէլէ՝
ՊՈՒԼԱՔ
անուն.
որ
եւ
սա
գեղեցիկ
Մսրայ
սքէլէ
է.
եւ
գետն
աստի
այլ
տեղ
երթայ։
Եւ
մեք
ելաք
[5]
նաւէն.
վարձեցաք
իշվան.
զի
անտի
մինչ
Մըսիր
չարեկ
միլ
է.
եւ
ջուր
աստի
գնայ
ի
Մըսր.
եւ
ասին
ԽՌ
ուղտ
ջուր
կրէ
աստի։
