Թուղթ
գրեաց
սրբ.
վեհն
ի
Պօլիս
առ
մհ,
Գասպար
Ամիրայն:
Ծանուցանելով
նմա
քան
զայս
յառաջ
ի
յնվ.
ԺԶ
առ
ինքն
եւ
առ
եղբայրն
իւր
մհ.
Պաղտասարն
զմիթարութեան
թուղթ
գրելն:
Եւ
վասն
սրբոյ
Սաղիմայ
եւ
ժամօրհնօղ
հաճնցի
Սարգիս
վարդապետին
սա
եւս
էր
ընդ
իշխանացն
տեղւոյն
զթուղթ
աղաչանաց
գրեալ
առ
սրբ.
վեհն,
եպիսկոպոս
ձեռնադրել
զնա:
Որում
եւ
ծանոյց
սրբ.
վեհն
ըստ
խնդրոյ
իւրեանց
ի
Տեառն
ընդ
առաջի
աւուրն
զՍարգիս
վարդապետն
ընդ
Թրակիոյ
Առաջնորդ
Յակոբ
վարդապետին
եպիսկոպոս
ձեռնադրելն,
եւ
խիլայու
յղելն
ի
տեղի
իւր:
Եւ
ըստ
խնդրոյ
Սարգիս
եւ
Համազանցի
Յովաննէս
վարդապետացն
առ
Սաղիմայ
պատրիարգ
Պօղոս
վարդապետն
զթուղթ
գրելն:
(որպէս
յամսոյս
ԻԵ
ասացաւ :
)
Եւ
պատուէր
զի
զորպէսն
Պրուսացւոց
եւ
գիտի
նոցին
Յարութիւն
վարդապետին,
եւ
Սաղիմայ
պատրիարքին,
եւ
զանցսն
Հնդկաց,
ի
Սարգիս
վարդապետէն
իմացեալ,
զինքն
անմեղադրելի
արասցէ:
Զի
զայսոսիկ
ծանոյց
սրբ.
վեհն
Սարգիս
պետին
ասել
նմա:
Եւ
վասն
թղթաշինացն
շնորհակալութիւն
գրեաց
սմա,
զի
ընդ
թաթարի
յղեալ
էր
ի
Կարին:
Եւ
պատուիրեաց`
զի
զորպէսն
նոցա
ի
պատրիարքի
թղթոցն
իմասցի:
Զի
լիովին
գրեաց
նմա:
(զոր
յետոյ
ասելոց
եմք
ի
թղթոջ
նորին .
)
գրեաց
եւս`
զի
զֆերմանն
իւր
փութով
հոգացեալ
յղեսցէ:
Նաեւ`
զմհ.
Յօնանն
իւր
ապուռովն
յետս
դարձուսցէ:
Որում
եւ
ծանոյց
վասն
Իսահակ
վարդապետի
առ
մհ.
Յարութիւն
Ամիրայն
եղեալ
ԺՌ
ղռուշ
փօլիցայագրին.
այժմ
զսիրոյ
եւ
յորդորանաց
գիր
գրելն
առ
նա,
զի
յղեսցէ:
Յորմէ
եւ
խնդրեաց
զի
զայն
փօլիցայագիրն
առեալ
ի
մհ.
Յարութիւն
Ամիրայէն,
առ
ինքն
յղեսցէ:
Շատ
շնորհաալ
եմ
լինելոց
ասէ
զսիրելոյդ:
Եւ
եղբօրն
նորին
Պաղտասար
Ամիրային
եւ
Յակոբին
եւ
Ռաֆային
որջոյն
գրեաց :
Թուղթ
եւս
առ
մհ.
Յարութիւն
Ամիրայն
գրեաց:
Զի
թէ
ինքն
ըստ
խոստման
իւրոյ
գալոց
իցէ
ի
սուրբ
Աթոռս
յուխտ,
զհանգուցեալ
Իսահակ
վարդապետի
ԺՌ
ղռուշի
փօլիցայագիրն
(որ
առ
ինքն
գոյր
)
բերցէ
ընդ
իւր:
Եւ
թէ
ոչ`
յղեսցէ
ի
սուրբ
Աթոռս
առ
ինքն:
Զի
մի
'
ասէ
վասն
վտանկաւորութեան
ժամանակիս
այդպիսի
կարմիր
քնքով
եւ
յանուն
կաթուղիկոսի
գրեալ
բաթար
գիր
ի
դուրս
մնասցէ:
Որում
եւ
ծանոյց
այսր
աղագաւ
առ
պատրիարքն
եւ
առ
մհ.
Գասպար
Ամիրայն
եւս
զգրելն:
Եւ
Արիստակէս
Ամիրայն
ողջոյն
գրեաց:
Որոց
օրինակսն
տես
ի
բոլորագրահամար
տետրոջն,
եւ
ի
ՇՀԶ
եւ
ի
ՇՀԷ
թղթահամարն:
Թուղթ
եւս
շնորհակալութեան
առ
Աբրահամ
Ամիրայն
գրեաց:
Զի
վասն
թղթաշինաց
գալստեանն
ի
սուրբ
Աթոռս,
ի
ֆռանկաց
դեսպանէն
հրաման
էր
առեալ:
Եւ
Թօմաս
Ամիրային
եւս
շնորհակալութիւն
եւ
ողջոյն
գրեաց,
զի
նա
եւս
էր
ձայնակից
լեալ
նմա
ի
հրամանառութեան
վասն
թղթաշինացն:
Եւ
նոյն
Դեսպանին
եւս
ողջոյն
եւ
շնորհակալութիւն
գրեաց
ի
թղթոջս:
Եւ
պատուիրեաց
սմա,
զի
թէ
պատճառ
տեսցէ,
զայս
գիրս
ցուցցէ
դեսպանին :
Թուղթ
եւս
առ
Մուրտիկեանց
խօջայ
Նազարէթն
եւ
պարոն
Թադէոսն
գրեաց
ի
պատասխանի
ի
դեկտ.
ԻԷ
գրեալ
թղթոյն
իւրեանց:
Նախ
շնորհակալութիւն
վասն
թղթաշինացն,
զի
թաթար
մի
ի
վարձու
կալեալ,
(5)
զթղթաշէնսն
յղեալ
էին
ընդ
նմա
յղեալ
ի
Կարս:
Եւ
թղթաշինացն
եւս
էր
խարճի
(ի
)
տուեալ:
Եւ
սրբ.
վեհն
զայսոսիկ
ծանոյց
Նազարէթին:
Որում
եւ
պատուիրեաց`
զի
թէ
զիւր
տուեալ
դրամն
(5)
եւ
թէ
եղբօրն
իւրոյ
մհ.
Փիլիպպոսի
տուեալն,
(2
ի
)
ի
պատրիարքէն
առցէ,
եւ
մի
ի
Կարին
ձգեսցէ
ըզբանն:
Եւ
զորպէսն
թղթաշինացն
ի
պատրիարքի
թղթոյն
իմասցի:
Եւ
թէ
պատրիարքն
եւ
թէ
սա
վասն
թղթաշինացն
թէ
զինչ
էին
խարճ
արարեալ,
եւ
թարճիմանին
թէ
զի՞նչ
էին
վարձ
խոստացեալ,
ոչինչ
գրէին:
Այլ
միայն
պատրիարքն
գրէր
թէ`
վասն
թղթաշինաց
խարճին
պարոն
Գէորգն
գրեաց`
քեզ:
Եւ
նա
եւս
ոչ
էր
գրեալ:
Եւ
պատուէր
զի
գրեսցեն:
Եւ
վասն
մարգարտեայ
թազպէհին`
որպէս
ի
յնվ.
ԺԶ.
եւ
այժմ
եւս
զմիամտութիւն
գրեաց
առ
նա,
զի
զայս
առ
մեզ
հասեալ
իմասցի`
եւ
ըստ
ամենայնի
միամիտ
լինիցի :
Թուղթ
եւս
առ
սրբոյ
Աթոռոյս
գանձապետ
եւ
վէքիլ
մհ.
Աղամջանն
գրեաց
ի
Թօխաթ
ի
պատասխանի
ի
դեկտ.
ԻԵ
գրեալ
թղթոյն:
Որում
եւ
ծանոյց
ըստ
խնդրոյ
իւրոյ
քան
զայս
յառաջ
ի
հոկտ.
ԻԳ
առ
տեղւոյ
գանձապետսն
եւ
առ
ոմանս
անձինս
ըզթուղթս
գրելն
եւ
առ
ինքն
յղելն:
Եւ
պատուէր`
զի
զթուղթսն
իւրաքանչիւր
տեարցն
տացէ,
եւ
ի
վերայ
գործոյն
իւրոյ
արի
լիցի:
Եւ
թէ
վասն
է՞ր
սրբ.
վեհն
վասն
թղթոցն
վերստին
զպատուէրս
գրեաց
առ
նա,
զի
մինչեւ
զթուղթսն
առ
նա
յղեցաք ,
յայնժամ
վասն
բանիցն
իւրոց
ի
Պօլիս
էր
գնացեալ,
եւ
այժմ
նոր
էր
եկեալ
ի
Պօլսոյ:
Եւ
նա
Մուրտիկեանց
մհ.
Փիլիպպոսին
դրամ
(դ
)
էր
հասուցեալ,
եւ
մհ.
Փիլիպպոսն
գրեալ
էր
սրբ.
վեհին
զհասանիլն
դրամոյն
առ
ինքն:
(որպէս
ի
դեկ.
Գ
ի
թղթոջ
մհ.
Փիլիպպոսին
ասացաւ :
)
բայց
նա
ոչ
էր
գրեալ
սրբ.
վեհին
զհասուցանելն
դրամոյն
առ
մհ.
Փիլիպպոսն:
Որոյ
աղագաւ
եւ
սրբ.
վեհն
զմիամտութիւն
գրեաց
առ
նա ,
զի
զդրամն
զայն
(դ
)
առ
մեզ
հասեալ
իմասցի
եւ
միամտեսցի:
Այս
դրամոյն
(դ
)
մեծ
մասն
(Գ
)
Թօխաթու
նուիրակի
փօլիցայն
է,
զոր
մհ.
Աղամջանն
առեալ
ի
նուիրակէն,
ընդ
առ
ինքն
եղեալ
գանձանակական
եւ
այլ
դրամոյն,
(ա
)
հասուցեալ
էր
մհ.
Փիլիպպոսին:
(որպէս
ի
դեկ.
Գ
ի
թղթոջ
մհ.
Փիլիպպոսին
եւս
ասացաւ
եւ
ցուցաւ :
)
Եւ
Զմիւռնոյ
նուիրակ
Ղուկաս
վարդապետն
(որ
ի
հոկ.
ԻԹ
յիշեցեալ
է .
)
բեռն
էր
յղեալ
ի
Թօխաթ
առ
մհ.
Աղամջանն
յղեալ
ի
սուրբ
Աթոռս:
Եւ
սրբ
վեհն
պատուիրեաց
նմա
հասուցանել
մհ.
Փիլիպպոսին,
զի
նա
անտի
առ
մեզ
հասուսցէ:
Եւ
մհ.
Աւետիքն
ողջոյն
գրեաց
ի
թղթոջս :
Թուղթ
եւս
առ
Պօլսոյ
նուիրակ
եւ
պատրիարք
Զաքարիա
վարդապետն
գրեաց
ի
պատասխանի
Բց
թղթոցն
իւրոց
ի
դեկտ.
ԻԳ
գրեցելոց:
Զորս
ընդ
թղթաշինացն
գրեալ
էր:
Եւ
վասն
թղթաշինաց
հաշուին
եւ
թարճիմանի
վարձուն
գրէր
թէ`
Գէորգն
գրեաց.
բայց
նա
ոչ
էր
գրեալ:
Առ
այս
կարի
մեղադրեաց
նմա
սրբ.
վեհն,
եւ
պատուիրեաց
գրել
զորպէսն
նոցա:
Ծանոյց
նմա
եւ
զանցսն
թղթաշինաց,
եւ
յամսոյս
ԺԳ
զանվնաս
հասանելն
նոցա
ի
սուրբ
Աթոռս
(որպէս
յամսոյս
Դ
եւ
ի
ԺԳ
ասացեալ
է :
)
Եւ
Նազարէթն
որ
զթղթաշէնսն
եւ
զթարճիմանն
ընդ
թաթարի
միոյ
յղեալ
էր
Կարին,
ԵՃ
ղռուշ
վարձ
էր
տուեալ
նմա:
Եւ
ԱՃ
ղռուշ
եւս
նորին
եղբայր
մհ.
Փիլիպպոսն
էր
տուեալ
նոյն
թաթարին
վասն
թղթաշինացն,
զի
հասուսցէ
զնոսա
ի
Կարս:
Եւ
ԱՃԻ
ղռուշ
եւս
թղթաշինացն
խարճի
էր
տուեալ:
Եւ
սրբ.
վեհն
պատուիրեաց
սմա,
զի
զայն
դրամն
անդ
Նազարէթին
տացէ,
եւ
ծանուսցէ
ինքեան
զտայն
դրամոյն:
Ծանոյց
նաեւ
զՍարգիս
եւ
զՅակոբ
վարդապետսն
եպիսկոպոս
ձեռնադրելն,
եւ
յամսոյս
ԻԵ
յղելն
ի
տեղիս
իւրեանց:
Եւ
ընդ
Սարգիս
վարդապետին
առ
Սաղիմայ
պատրիարքն
զթուղթ
գրելն:
Որում
եւ
հարկեաց`
զի
զանցսն
նորին
ի
Սարգիս
եւ
ի
Յակոբ
վարդապետացն
իմասցի:
Վասն
Պրուսեցւոյն
գրէր
թէ`
զգիրս
քո
բացեալ
ընթերցեալ
էին,
եւ
առ
մեզ
յղեալ:
Եւ
մեք
գրեցաք
ասէ
նոցա
թէ`
եթէ
զղջացեալ
էք,
գրեցէ'ք
մեզ
եւ
այլն:
Եւ
սրբ.
վեհն
գրեաց
թէ`
մի՞թէ
սուտ
էին
գրեալ
ասէ
մեզ
որ
զղջանայցեն:
Այդ
ո՞րպէս
բան
է
ասէ,
դիցուք
թէ
նոքա
զղջացեալ
են,
մի՞թէ
ես
թողում,
զի
թէ
նոքա
սուտ
էին
գրեալ
ասէ
մեզ,
զնոսա
են
պատժելոց,
եւ
թէ
ճիշտ,
զմիւսն
եմ
պատժելոց:
Եւ
պատուիրեաց`
զի
զգրեանսն
մեր
ընթերեցեալ,
զմիտս
նոցին
ծանուսցէ
նշխանացն,
եւ
այնր
աղագաւ
զոր
ինչ
առակութիւն
լիցի
ի
մէջ
իւրեանց,
փութով
գրեսցէ
ինքեան:
զԳասպար`
Յարութիւն
եւ
Աբրահամ
Ամիրայից
թուղթսն
յղեաց
առ
սա,
զի
տացէ
նոցա,
եւ
յորդորեսցէ
Յարութիւն
Ամիրային,
զի
զՍահակ
վարդապետի
փօլիցայագիրն
(ժ
)
առ
ինքն
յղեսցէ:
Թղթաշէն
ֆռանկքն
վասն
թղթաշինութեան
գործեացն
իւրեանց
եւ
այլ
ինչ
բանից,
Գ
պահարանաւ
թուղթ
գրեցին
յերկիրն
իւրեանց:
Զորս
ի
թղթոջս
եդեալ
յղեաց
առ
սա,
զի
կամ
Ջամճիօղլի
Թարճիմանի
եղբայր
պարոն
Պետրոսին
եւ
կամ
Թօմայ
Աղային
տացէ,
զի
յերկիրն
նոցա
յղեսցեն:
Եւ
վասն
բէրաթին
իւրոյ
պատուիրեաց
զի
փութով
հոգացեալ
յղեսցէ:
Եսայի
վարդապետն
յառաջագոյն
դրամ
(ծ
)
էր
տալոց
սմա:
Գրեալ
էր
սա
սրբ.
վեհին,
զի
առեալ
զդրամն
յԵսայի
վարդապետէն,
յորմէ
մասն
ինչ
(Ծ
)
տեղապահ
Մկրտիչ
վարդապետին
տացէ:
Եւ
սրբ.
վեհն
այնպէս
արար:
Բայց
վասն
այս
դրամոյս`
(1ծ
)
ոչ
էր
ղապզ
գրեալ
առ
Եսայի
վարդապետին:
Վասնորոյ`
ի
տալն
նորին
զդրամն
(1ծ
)
սրբ.
վեհին
սպասաւոր
Մկրտիչ
վարդապետէն
ղապզ
էառ:
Զի
նմա
յանձնեցաւ
դրամն
այն:
(ծ
)
եւ
նա
եւս
հրամանաւ
սրբ.
վեհին
զմասն
ինչ
(Ծ
)
յայն
դրամոյն
տեղապահին
ետ,
եւ
մնացեալն
(1)
առ
ինքն
պահեաց:
Եւ
սրբ.
վեհն
պատուիրեաց
սմա,
զի
ղապզ
գրեալ
յղեսցէ
առ
Եսայի
վարդապետն,
զի
մեք
զղապզն
մեր
յետս
առցուք
ի
նմանէ:
Եւ
Եսայի
վարդապետն
ի
Պօլիս
եղեալ
քեռն
իւրոյ
կտակին
աղագաւ,
եւ
վասն
Մարտիրոս
յանուն
մարդոյ
միոյ
ինքեան
տալեաց
դրամոյն
(2)
քանիցս
անգամ
գրեալ
էր
սմա
զի
առցէ,
բայց
սա
զանց
առնոյր:
Եւ
սրբ.
վեհն
ըստ
խնդրոյ
Եսայի
վարդապետին
պատուիրեաց
սմա
զի
առցէ:
Գրեալ
էր
սրբ.
վեհին
թէ`
այս
ինչ
եւ
այն
ինչ
տեղւոյ
աղագաւ
Առաջնորդ
պատրաստեա
':
Եւ
սրբ.
վեհն
գրեաց
նմա
թէ`
դեռ
իմ
բէրաթն
ոչ
եկն,
զայլ
որպէս
ասէ
պատրաստեալ:
Ահա
մինն
պատրաստ
է
ասէ,
որ
էր
ճռասոն
Յարութիւն
վարդապետն
զոր
կամէր
ի
Կարին
Առաջնորդ
յղել.
եւ
բէրաթին
սպասէր,
զի
ի
գալն
յղեսցէ
զնա:
Եւ
վասն
արգելման
Ուռումէլու
ճանապարհացն,
ի
վաղուցհետէ
ոչ
էր
նուիրակ
յղեալ
անդ:
Այժմ
թէպէտ
կամէր
յղել,
բայց
տակաւին
յերկբայս
էր,
զի
մի
'
գուցէ
դեռ
եւս
արգելեալ
լինիցին
ճանապարհք
կողմանն:
Վասնորոյ`
էհարց
սմա,
զի
թէ
կարելի
է
յՈւռումէլի
նուիրակ
յղելն,
ծանուսցէ
ինքեան
զի
յղեսցէ :
Փուսուլայ
եւս
սրբ.
վեհն
իւր
ձեռամբն
գրեաց
առ
սա
առանձին:
Որպէս
եւ
ի
յնվ.
ԺԶ :
Թուղթ
եւս
առ
Մուրտիկեանց
մհ.
Փիլիպպոսն
գրեաց
ի
Կարին
ի
պատասխանի
երից
թղթոցն
իւրոց
ի
յնվ.
ԻԳ
եւ
ի
ԻԴ,
եւ
յամսոյս
ԱըՆ
գրեցելոց:
Եկ
վասն
թղթաշինացն
եւ
իւր
յղեալ
Ա
բեռն
ճոթեղինացն
որպէս
յամսոյս
ԺԳ,
եւ
այժմ
եւս
զմիամտութիւն
գրեաց
առ
նա:
Եւ
ի
դէվթէրոջն
իւրում
Ժ
հատ
շամու
ալաջայ
եւս
էր
գրեալ
հանդերձ
գնովն.
(ՀԲ,
ի
փարա ,
)
բայց
ի
մէջ
ճոթեղինացն
շամու
ալաճայ
ոչ
գոյր:
Եւ
պատուիրեաց
գրել
զորպէսն:
Եւ
բաց
ի
Նազարէթի
թաթարին
տուեալ
դրամոյն,
(5)
այսքան
(1)
եւս
սա
էր
տուեալ
նոյն
թաթարին
վարձ:
Զի
զթղթաշէնսն
յանձնեալ
էր
նմա
անվնաս
ի
Կարս
հասուցանել:
Եւ
այսքան
(1)
եւս
թղթաշինացն
խարճի
էր
տուեալ:
Եւ
պատուիրեաց
գրել
Նազարէթին,
զի
զայն
դրամսն
(5)
(2ի
)
ի
պատրիարքէն
առցէ,
եւ
մի
ի
Կարին
ձգեսցէ
զբանն :
Եւ
հարկեսցէ
նմա,
զի
զորպէսն
թղթաշինաց
հաշուին
եւ
Թարճիմանին
խոսացեալ
վարձուն
գրեսցէ
ինքեան,
զՊօլսոյ
պահարանն
յղեաց
առ
սա
հասուցանել
Նազարէթին,
զի
պատրիարքին
տացէ:
Եւ
զմհ.
Աղամջանի
թուղթ
եւս
առ
ինքն
յղեսցէ
ի
Թօխաթ:
Թուղթ
մի
եւս
առ
Իբրահիմ
Աֆանտու
վէքիլախարճ
պարոն
Գէորգն
գրեաց
ի
Կարս
ի
պատասխանի
յամսոյս
Թ
գրեալ
թղթոյն:
Եւ
վասն
թղթաշինացն
շնորհակալութիւն
գրեաց
առ
նա,
զի
բաց
ի
շահելոյն
զնոսա,
ի
դրան
փաշային
եւ
մեծամեծացն
կարի
զաշխատանս
էր
կրեալ
վասն
նոցա.
քանզի`
ի
ձեռն
Իբրահիմ
Աֆանտուն
ազատեալ
զնոսա
ի
բանտէն,
յանձնեալ
էր
աշտարակցի
Գէորգին:
Զորս
եւ
նա
բերել
ի
սուրբ
Աթոռս
հասոյց,
(որպէս
յամսոյս
ԺԳ
ի
թղթոջ
մհ.
Փիլիպպոսին
ասացեալ
է .
)
եւ
հօրն
նորին
մհ.
Գալուստին
եւ
պարոն
Կարապետին
ողջոյն
գրեաց :
Փուսուլայ
եւս
գրեաց
առ
նա:
Զի
Գէորգին
ասացեալ
էր
թէ`
մեր
Աֆանտուն
ԺԵ
ուղտ
գոյ
ի
Կարին.
աստ
սրբ.
վեհին,
զի
թէ
կամիցի
առնուլ,
բերել
տաց:
Եւ
նա
եւս
ծանոյց
սրբ.
վեհին
գրեաց
առ
նա,
զի
զուղտն
բերել
տացէ,
եւ
ծանուսցէ
ինքեան,
զի
առցէ:
Եւ
պատուիրեաց`
զի
ի
կողմանէ
տեղւոյն
նուիրակին
եւ
Սուքիաս
վարդապետին
զոր
ինչ
յառաջագոյն
գրեալ
է
ինքեան,
այնպէս
արասցէ:
Եւ
վասն
փաշային
եւ
Իբրահիմ
Աֆանտուն
կրկին
ընծայ
էր
խնդրեալ
ի
սրբ.
վեհէն:
Եւ
սրբ.
վեհն
պատուիրեաց
նմա,
զի
ԲՃ
ղռուշի
ընծայ
առեալ,
ծանուսցէ
ինքեան,
զի
յայնժամ
զթուղթս
գրեալ
ի
վերայ
նոցա
առ
ինքն
յղեսցէ,
զի
ընդ
ընծայիցն
տարեալ
մատուսցէ
նոցա:
զՊօլսոյ
պահարանն
յղեաց
առ
սա,
առ
մհ.
Փիլիպպոսն
հասուցանել:
Յղեցան
այսոքիկ
ընդ
Օլուսանենց
Ղազարին
առ
Սուքիաս
պետն,
զի
առ
Գէորգն
յղեսցէ
ի
Կարս
որ
ել
ի
փտր .
ԻԶ: