Յիշատակարան. Մասն II (1767-1776)

Հեղինակ
ՍԻՄԷՕՆ ԿԱԹՈՒՂԻԿՈՍ ԵՐԵՒԱՆՑԻ  

Բաժին
Հայ դասական մատենագրութիւն  

Թեմա
Պատմագրութիւն  Թղթեր, նամակներ, կոնդակներ  
Դիտել
Կարսայ նուիրակ Գրիգոր վարդապետն աւարտեալ էր զգործն իւր, եւ զարդիւնսն նուիրակութեան ըստ գրեցելոյ սրբ. վեհին յանձնեալ էր պ. Գէորգին: Ուստի` եւ սրբ. վեհն շնորհակալութիւն եւ միամտութիւն գրեաց նմա: Այլ եւ` Մկրտիչ եւ Գալուստ վարդապետացն գրեալ էր հարցանել սրբ. վեհին, զի թէ յԱխլցխա գնալն իւր կամիցի` ծանուսցեն իւրեան, որ ելեալ երթիցէ: Եւ թէ ոչ, ի տեղի իւր զԱրտահանցի Գրիգոր վարդապետն յղեսցէ անդ: Բայց սրբ. վեհն զնորին յԱխլցխա գնալն ոչ ետես պատշաճ. այլ զԱրտահանցի Գրիգոր վարդապետի գնալն կամեցաւ: Վասնորոյ` եւ պատուէր գրեաց նմա, Արտահանցի Գրիգոր վարդապետին Մեռօն եւ գիր տալ, եւ յղել անդ: Եւ ասել նմա` զի յԱխլցխա քաղաքն ամենեւին մի երթիցէ, այլ գնասցէ ի Գեօլայու եւ յԱրտահանու կողմունսն, եւ յԱխրքեալաք, եւ այլ եւս ուր որ ձեռնտու լիցի գնալն, եւ տացէ զսրբալոյս Մեռօն մերազնեայ ժողովրդոցն, եւ առցէ ի նոցանէ զնուիրակութիւնն: իսկ ի չարափառացն հեռի կացցէ: Եւ յԱխլցխա քաղաքն եղեալ մերազնեայ ժողովրդոցն ծանուսցէ` զի նոցին քահանայքն եկեսցեն առ ինքն, եւ Մեռօն առեալ տարցէ, եւ նուիրակական արդիւնքն նոցին եւս ի ձեռն նոյն քահանային առցէ: Նոյնպէս` եւ ուր որ մերազնեայ ժողովուրդք լինիցին` առ որս ինքն գնալ ոչ կարիցէ, թող ծանուսցէ նոցա, որ նոցին քահանայն առ ինքն եկեսցէ, եւ սրբալոյս Մեռոն առեալ տարցէ, եւ զնուիրակական արդիւնսն եւս ժողովել առ ինքն բերցէ: Եւ յորժամ աւարտեսցէ նա զգործն, առեալ զնուիրակութիւնն եկեսցէ` ի ս. Աթոռս: Այսու մտօք զթուղթ մի եւս առ Արտահանցի Գրիգոր վարդապետն գրեաց, եւ յղեաց ի ձեռն նորա` տալ սմա, եւ սրբալոյս Մեռոնաւ եւ թղթով յղեալ ի կողմունսն Ախլցխայու , եւ ինքն եւս յետ այսպէս առնելոյն իւրոյ` ընդ Դահբաշի Սողոմօնին ելանել եւ գալ ի ս. Աթոռս: Եւ պ. Գէորգն ըստ մեր գրեցելոյն ամանաթ դրամ էր տալոց սմա: (4) Եւ պատուիրեաց սմա` առնուլ զայն ի պ. Գէորգէն, եւ ընդ իւր բերեալ առ մեզ հասուցանել ամբողջապէս :
       Թուղթ եւս առ պ. Գէորգն: Զի ըստ մեր գրեցելոյն` ի մհ. Փիլիպպոսէն առ ինքն հասեալ դրամոյն փոքր մասն ընդ Դահբաշի Սողոմօնին յղեալ էր առ մեզ: Որոյ աղագաւ եւ սրբ. վեհն շնորհակալութիւն եւ միամտութիւն գրեաց նմա: Գրեաց եւս` զի զմնացեալն այն դրամոյն ընդ նուիրակին յղեսցէ առ մեզ: Նա եւ` ընդ պ. Կարապետին խորհեսցի, եւ մէկ քանի հազար ղռուշ եւս յինքեանց աւելի տացեն նուիրակին բերել ընդ իւր առ մեզ: Եւ յետոյ ըստ որքանութեան յղեալ դրամոյն ձեր փօլիցայագիր եմք գրելոց ասէ ձեզ, զի ի մհ. Փիլիպպոսէն առնուցուք: Այլ եւ պատուիրեաց` զի ի հարկաւոր պէտս ս. Աթոռոյս զոր ինչ Գալուստ վարդապետն գրեալ է ինքեան, փութով հոգացեալ, ընդ զինակրացն մերոց յղեսցէ: Փուսուլայ մի եւս գրեաց առ սա: Զի լուաք թէ` Քեարիմ խանն յայսմ միջոցի բազում զօրս յղեալ է ի վերայ Բաղդատու. եւ տեղւոյ փաշայն կարի նեղեցեալ ի նորին զօրացն, մարդ էր յղեալ առ նա, եւ հաշտութիւն խնդրէր: Եւ նա եւս հաշտութիւն առնել կամելով ընդ նմա, գրեալ էր զօրացն իւրոց` զի յետս դարձցին ի պաշարելոյ զքաղաքն: Այլ եւ` Ֆաթալի խանն ի լափլիզացն յոյժ նեղեցեալ, յԱրքայէն Ռուսաց օգնութիւն էր խնդրեալ ինքեան: Զորս գրեաց սմա, զի ի դիպօղ ժամու ծանուսցէ Իբրահիմ Աֆանտուն :
       Թուղթ եւս մեղադրութեան առ Ղօշավանից առաջնորդ Սուքիաս վարդապետն գրեաց : Զի ի դեկտ. Գ մինչեւ վերադարձաւ աստէն, ի մէջ քաղաքացւոցն պարծելով ասացեալ էր թէ` այսքան կաշառ ետու, եւ զխօսս իմ յառաջ տարայ: Եւ սրբ. վեհն գրեաց նմա թէ` վասն քոյ ախտիդ այլոց կաշառ տաս ասէ, եւ ի վերայ մեր բարդես: Եթէ ճիշտ մարդ էիր, ընդէ՞ր ասէ ոչ ասէիր մեզ զճիշտն, քան թէ ինձ մօտ կեղծաւորէիր, եւ այլոց կաշառ տայիր: Վասն այն գրեմ ասէ, զի գիտասցես թէ գիտեմ, բայց զանց առնեմ: Մեր մէկ քանի տաւարն քոյացուցեր ասէ, եւ տասնէն մէկին բերեալ մեզ ետուր եւ գնացեր: Դիցուք թէ մեք ոչ խօսիմք. դու զի՞նչ մտածես ասէ: Այդ վիճակդ իմ է, զի՞նչ տաս ինձ ի տարին: Եւ զկնի մեղադրելոյն` պատուիրեաց նմա, զի ընդ մեր տղայոցն քանի մի լծկան եւ մսացու տաւար, եւ քանի մի տիկ իւղ եւ պանիր յղեսցէ ի պէտս ս. Աթոռոյս: Սողոմոնն եւ զինակիրքն ելին ի միասին ի յունիսի ԻԸ: