Յիշատակարան. Մասն II (1767-1776)

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Բայազիտու նուիրակ Ներսէս վարդապետն գնացեալ ի Մանազկերտ ի Մարմուս գիւղն, ի գիշերի միում գողք մտեալ ի տունն յորում լեալ էր նա, զառ ինքն գտանեցեալ ի պատրաստի եղեալ արդիւնսն գողացեալ եւ տարեալ էին: Որ լեալ էր իբրու ԲՃԻ ղռուշ` թէ նաղտ եւ թէ վէջ: Եւ յորժամ Ներսէս վարդապետն ընդ տեղականցն գնացեալ առ տեղւոյ իշխօղ Ալի փաշայն` (որ յիշեցեալ է յօգոստոսի ԻԹ ) ծանուցեալ էր նմա, նա սակաւ մի հետաքրքիր էր լեալ` եւ թոյլ տուեալ , զի յինքենէ էր լեալ բանն, որպէս հաւաստիւ կարծէին: Ապա` մուբաշիր էր եդեալ ի վերայ նոյն գիւղականացն` տալ նուիրակին ԱՃ ղռուշ, իբր ի տեղի վնասու, եւ Բ ղսրախ տուեալ նուիրակին, թէ ահա զվնասդ ե'ս տամ, զի աղքատ են, չունին որ տան: Զորս թէպէտ չէր կամեցեալ առնուլ, այլ բռնութեամբ տուեալ էր: Եւ նա յղեալ էր զայնս ի յԻւչքիլիսայն, եւ անդ մինն վասն յոյժ պառաւ լինելոյն` սատակեալ էր : Իսկ անդ Բ նշանաւոր տաճիկք էին լեալ ի Կարնոյ, որք ասացեալ էին թէ` դու գրեա ' Խալիֆայն, զի զայդ բանդ գրեսցէ ի Կարին մհ. Փիլիպպոսին, զի եւ նա Սարասկեարին արզ արասցէ, եւ մուբաշիր հանեալ ի վերայ սորա` առնուցու: Ահա մեք եւս վերահասու եմք, անդ ասելոց եմք: Ուստի եւ նա գրեալ էր մհ. Փիլիպպոսին զայս բանս ըստ ասից այն տաճկացն, եւ աստ եւս գրեալ եւ ծանուցեալ էր սրբ . վեհին զայս ասացեալ եղելութիւնքս, եւ խնդրեալ գրել զթուղթ իմն սաստի առ Մանազկերտու Ալի փաշայն` տալ յետս զայն գողացեալ դրամն եւ ինչսն. նա եւ գրել Սարասկեարին եւ մհ. Փիլիպպոսին ի Կարին, զի Սարասկեարն եւս մուբաշիր յղեսցէ ի վերայ նորա տալ զայն ինչսն: Ո'ւստի` եւ սրբ. վեհն զթուղթ մի գրեաց առ Ներսէս վարդապետն, խոստանալով առնել զխնդիրսն: Եւ յուսադրելով եւս` զի մի յուսահատիցի վասն այնր: Եւ զի եկեալ էր այժմ ի Բայազիտ` եւ զարդիւնս ինչ տուեալ անդ տէր Վահանին ) առ ի հասուցանել ի ս. Աթոռս, եւ զղապզ էր խնդրեալ: Վասն որոյ եւ սրբ. վեհն զայս թուղթս իբր ղապզ գրեաց նմա, զի պահեսցէ առ ինքն վասն հաշիւ տալոյ: Այլեւ` երթալոց էր այժմ ի Խամուր, վասնորոյ` խնդրէր ի սրբ. վեհէն գրել զթուղթ յանձնարարութեան վասն իւր առ բէկն տեղւոյն: Եւ սրբ. վեհն ըստ խնդրոյ գրեաց զթուղթ յանձնարարութեան վասն նորա առ Հասանբէկն Խամուրու, ունիլ խնամս առ նա: Զոր եդեալ ի մէջ թղթոյն` յղեցաք առ Ներսէս վարդապետն: Այլեւ` ի յօգոստոսի ԺԵ Ա օրհնութեան թուղթ գրեաց սրբ. վեհն ի Նահիա ի յԱղշալայ գիւղն առ Մէհրօ անուամբ այր ոմն, որ Ա որձ ձագ էր տուեալ ս. Աթոռոյս ի ձեռն նուիրակ Գալուտս վարդապետին. զոր յղեցաք առ Ներսէս վարդապետն հասուցանել առ նա: Եւ նա տուեալ ումեմն` տանիլ եւ տալ նմա, կորուսեալ էր տանօղն ի ճանապարհին, ուստի` վերստին խնդրեալ էր գրել: Եւ սրբ. վեհն զՕրհնութեան թուղթ վերստին գրեալ առ նա` յղեցաք ի ձեռն Ներսէս վարդապետին առ նա հասուցանել :
       Օրհնութեան թուղթ եւս ի Թարվէզ առ Համադանցի պարոն Յովաննէսն սրբ. վեհն, որ լուսագին էր յղեալ վասն սրբոյ Աթոռոյս ) ի ձեռն ի Բայազիտ բնակեալ Մակար անուամբ առն միոյ` որ բերեալ անդ` տուեալ էր տէր Վահանին, եւ նա մեզ հասոյց: Զայս յղեցաք առ տէր Վահանն հանդերձ թղթովք Ներսէս վարդապետին, հասուցեալ առ իւրաքանչիւրսն: Նախանցեալ նուիրակ Գալուստ վարդապետի դաւթարն եւս խնդրեալ էր Ներսէս վարդապետն, զոր եւ յղեցաք, զի զընդ իւր ունեցեալն` (որ էր օրինակեալ ի նմանէ ) գողքն տարեալ էին: Իսկ այժմ` Բայազիտու Իսաղ փաշայն ընծայ էր յղեալ վասն խանին մերոյ ի ձեռն Իւնիւզ բէկի որդի Մահմատբէկին, Ա ձի եւս սրբ. վեհին էր յղեալ ընծայ, եւ սիրոյ գիր եւս գրեալ: Թուղթ եւս սիրոյ սրբ. վեհն գրեաց առ նա, եւ շնորհակալ եղեւ վասն ձիոյն: Զոր նոյն Մահմատ բէկի ձեռամբ յղեցաք: Իսկ զԲայազիտու թուղթսն առ տէր Վահանն յղեցաք ընդ Ենկօյին` որ ընդ Մահմատ բէկին էր: Ի դեկտեմբերի ԻԳ: